به گزارش هفته نامه افق کویر، یکی از دستاورد های گرانبها ولی ناشناخته ،فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای است، با توجه به اهمیت این موضوع خبرنگار هفته نامه افق کویر با ” مرشد حاج محمود کریمی” گفتگویی به شرح زیر انجام داد:
افق کویر: لطفا خودتان را معرفی کنید؟
محمود کریمی ، بازنشسته آموزش و پرورش، ۵۲ ساله و ۴۰ سال در این زمینه ورزشی کار می کنم، از سال ۵۸ ورزش باستانی را در زورخانه شهید رنجبر قبلاً زورخانه تختی بود، زیر نظر مرشد حاج حسین غلامزاده که اهل تفت بود شروع کردم ، ضرب را آموختم، از سال ۶۰ به عنوان مرشد ضرب می زنم.
افق کویر: کلمه رخصت بیشتر در زورخانه ها به کار می رود دلیل چیست؟
کلمه رخصت درجاهای دیگر استفاده می شود و یکی از جاهایی که این کلمه به کار می رود زورخانه است، هر کدام از ورزش هابرای خود یک اصطلاحی دارند، رخصت یعنی با اجازه؛ مرشد با شنیدن این کلمه می گوید خدا بدهد فرصت، ورزشکاران برای شروع هر کاری باید رخصت و اجازه بگیرند و تا خدا بدهد فرصت نشنوند، نمی تواند کار خود را آغاز کند.
افق کویر: به نظر شما مشخصات مرشد چیست؟
مرشد یعنی رهبر و پیشوا که معنای عام است، هدایت کننده و از ارشاد می آید، چون هدایت و ورزش به عهده ضرب زننده است، به او می گویند مرشد. مرشد جایگاه خاصی در اجتماع و زورخانه داشت اخلاق و منش او بسیار عالی و پرهیزکار است.
افق کویر: آیا از این ورزش استقبال می شود؟
تفکیک سن از سه سالگی شروع می شود، نونهال، نوجوانان و جوانان و بزرگسالان است. در حال حاضر ۶۰ ورزشکار بزرگسال و ۱۳۰ ورزشکار نونهال و نوجوان داریم نسبت به سال های قبل استقبال خوب است، قبلاً افراد بالای ۲۰ سال به این ورزش روی می آوردند اما در حال حاضر کودکان و نونهالان علاقه بسیاری نشان می دهند و مربی بین اللملی از یزد جمعه ها برای آموزش این ورزش به زورخانه می آید و برای تیم استانی آماده می شوند.
مسابقات فردی، مثل چرخ، کباده، سنگ و میل انجام می شود و افرادی هستند که در کشور حائز مقام هستند، سال گذشته چندین بار به مسابقات کشوری رفته و مقام های دوم و سوم کسب نموده اند و بچه ها تشویق می شوند، بچه ها هم در شهرستان، استان و کشور مقام های خوبی کسب کرده اند و حرفی برای گفتن دارند.
افق کویر: هر ورزشکار یا مرشدی در حرفه خود الگویی برای خودش دارد الگوی شما کیست؟
کلاً همه ورزشکارها الگویشان حضرت علی(ع) است.
ولی مسلماً هر ورزشکاری فردی که مقام یا توانایی جسمی بالاتری داشته باشد و فردی که جلوه داشته، الگوی ورزشکار قرار می گیرد، می تواند مربی، الگوی ورزشکار باشند. الگو می تواند تغییر کند وقتی فردی بهتر از الگوی قبلی پیدا شود الگوی خود را تغییر می دهند.
ورزش زورخانه ای در اخلاق و منش تاثیر دارد
افق کویر: پهلوان کیست؟
قهرمان مدال می آورد اما پهلوان علاوه بر این باید در دل مردم نفوذ کند و اخلاق و منش داشته باشد. کودکان و نوجوانان از زمانی که وارد ورزش زورخانه ای می شوند بعد مدتی تغییر و تحول در رفتار و اخلاق آن ها مشاهده می شود و والدین نیز اظهار کرده اند که فرزندشان از نظر اخلاق و رفتاری رشد داشته اند.
بیان اشعار و حکایت های آموزنده
افق کویر: اشعاری که در زورخانه می خوانید بر چه اساسی انتخاب می کنید؟
مرشد با حرکات و رفتاری که انجام می دهد می تواند کودکان و نوجوانان را به راه درست هدایت نماید و با ارائه حکایت و اشعار عرفانی و اخلاقی و احادیث می توان ورزشکاران را ترویج کرد. شعرهایی را انتخاب می کنیم که جنبه آموزشی نیز داشته باشد از حافظ، سعدی و مولوی و غیره می خوانیم. حدیث و معانی و مفاهیم اشعار توضیح داده می شود.
۸۰ درصد مشکل زورخانه مالی است
افق کویر: بزرگترین مشکل این ورزش چیست؟
نه تنها ما، بلکه همه جا مشکل مالی وجود دارد، ما حامی نداریم و همه هزینه ها بر عهده خودمان است. مربی که از یزد دعوت می کنیم در یک روز ۴۰۰ هزارتومان هزینه دارد البته مقداری را ورزشکاران تقبل می کنند، ۸۰ درصد مشکل ما مالی است.
افق کویر: نام وسایلی که در این ورزش استفاده می شود چیست؟
“کباده” که وزن آن از ۴ تا ۶ کیلوگرم است که با توجه به سن مورد استفاده قرار می گیرد، “میل” از ۲۰۰ گرم تا ۸۰ کیلو گرم هست، “سنگ” از ۸ کیلو تا ۱۰۰ کیلو گرم هست.
وسایل این ورزش نماد ادوات جنگی است، تخت شنا نمادی از شمشیر است و میل نماد گرز، سنگ نماد سپراندازی است و چرخ یک رقص عرفانی است جنگ جویی که باید با چندین نفر بجنگد باید در چرخ مهارت داشته باشد از نظر علمی چرخ مانع انسداد رگ های خونی می شود.
درب ورودی زورخانه ارتفاع کمی دارد که در هنگام ورود افراد، حداقل ظاهرا تواضع و فروع تنی را حفظ نمایند.
در زورخانه مکانی که ورزشکاران فعالیت می کنند حدود ۷۰ سانتی متر پایین تر است و به اعتقاد گودال قتلگاه حضرت امام حسین (ع) می باشد. از ابتدا به صورت شش گوشه طراحی می شد، اما در حال حاضر به خاطر کمبود فضا هشت ضلعی یا به صورت دایره طراحی می گردد.
افق کویر: قوانین انجام این ورزش را به صورت مختصر بیان کنید؟
شروع کننده بعضی از فعالیتهای زورخانه ای افراد مبتدی هستند و بعضی دیگر پیشکسوت ها آغاز کننده هستند مثلا چرخ را افراد مبتدی شروع می کنند اما استثنا نیز وجود دارد ، اگر فردی از سادات باشد بدون در نظر گرفتن سن اگر مبتدی ترین فرد نیز باشد شروع کننده نیست، برای سیدها احترام خاصی قائل هستند.
برای برداشتن ادوات ورزشی مانند “تخت سنگ” باید اول سید بعد پیش کسوت ترین شخص اقدام کند، برای گذاشتن ادوات بعد از فعالیت نیز به همین ترتیب انجام می شود.
همین طور که ورزش های دیگر رتبه بندی دارد، ورزشکاران زورخانه ای نیز جایگاه های متفاوتی دارند رتبه نهایی کهن کسوت است و پیش کسوت است.
افق کویر: سخن پایانی؟
در پایان از شهروندان می خواهم همانطور که برای کارهای دیگر کمک می کنند و نذر انجام می دهند در این زمینه نیز ما را یاریگر و کمک رسان باشند.
حدیث عباسی
