پركردن اوقات فراغت دانش آموزان در فصل تابستان گاه به معضلى جدى براى والدين تبديل مى شود. اگر از اوقات فراغت تابستان به خوبى استفاده شود، مى تواند به دورانى اثرگذار و حتي نقطه عطفي در زندگى دانش آموزان تبديل شود، ولى هميشه چنين اتفاقى رخ نمى دهد.
خبرنگاران هفته نامه افق کویر؛ به همین منظور از برخی دانش آموزان درباره چگونگی اوقات فراغت در فصل تابستان گزارش تهیه نمودند:
“محمد مهدی بهمدی” دانش آموز کلاس هفتم در حالی که می خندید گفت: من در تابستان به کلاس های تجدیدی و کلاس فوتبال می روم، بقیه روز را هم با کبوترهایم می گذرانم.
وی در ادامه گفت: در کلاس ما خیلی از دانش آموزان تجدیدی آوردند، آنها نیز به همین کلاس می روند.
ابوالفضل بهمدی دانش آموز کلاس نهم گفت: با توجه به تعطیلی تابستان در مغازه لوازم التحریر به عنوان شاگرد، صبح و عصر کار می کنم .
دانش اموز دیگری گفت: کلاس دهم هستم و معدل امسال من ۱۹:۵۵ شده است، تابستان ها به کتابخانه برای خواندن کتاب های داستان مراجعه می کنم و بعد از ظهر به کلاس های ورزشی می روم.
“سید مهدی خاموشی” اهل کرمانشاه است، او به ما گفت: کلاس دهم هستم و علاقه ام به رشته وکالت باعث شد، برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه بروم و ادامه تحصیل دهم، در حال حاضر نیز تابستانها به حوزه می روم.
خبرنگاران برای تکمیل گزارش خود به سمت دانش آموزانی که از کانون باهنر خارج می شدند ، رفتند. “فائزه امیری”، “فاطمه تفکری”، “زهرا شفیعی” که به صورت دسته جمعی بیرون از کانون شهید باهنر ایستاده بودندگفتند: ما دانش آموزان مدرسه نمونه حضرت معصومه(س) هستیم. تابستانها نیز بنا به علایق خود به کلاس های زبان انگلیسی، والیبال، تنیس ، طراحی و مشاعره می رویم.
دانش آموزی که برای طرح هجرت به کانون
آمده بود گفت: اوقات فراغت به کلاس خیاطی می روم و در کنار آن به مطالعه کتابهای داستان مشغولم.
“مینا مسلمان زاده” نیز گفت: اوقات فراغت خود را با کلاس شطرنج و زبان خارجه می گذرانم.
“بهنام دهستانی” دانش آموز کلاس هشتم که معدل امسالش ۱۹:۲۰ شده است گفت: برنامه مشخصی برای اوقات فراغتم ندارم، تا ظهرها که خواب هستم، بقیه روز هم به بازی و کلاس فوتبال مشغولم و در طرح هجرت مدرسه شرکت می کنم.
سپس خبرنگاران به سمت پسری که در پارک کودک بطری آب در دستش بود و ظاهرا عجله داشت رفتند، وی در این زمینه گفت: “امین محبی زاده” دانش آموز کلاس هشتم هستم معدل امسالم نیز ۱۷ شده است و در میوه فروشی آن سوی خیابان کار می کنم و روزانه ۲۰ هزار تومان کاسبی می کنم، در حالی که اگر بخواهم به کلاس ورزش بروم هزینه هم باید پرداخت کنم.
“علیرضا محمدی” گفت: من به کلاس های آموزش و رزمایشی می روم و در کارهای خانه نیز به خانواده ام کمک می کنم.
“محمد مبین فلاح” نیز گفت: با توجه به اینکه پدرم دفتر پیشخوان دارد،برای پدرم کار می کنم.
خبرنگاران به خیابان مهدیه رفته و با چند تن از مادران درباره اوقات فراغت فرزندانشان سوال کردند:
“رقیه دهقانزاده” گفت: مشکل پر کردن اوقات فراغت بچه ها مخصوصاً در خانواده هایی که نوجوان و جوان پسر دارند بدتر است، نوجوانان و جوانان تا نيمه شب اوقات خود را با تلويزيون، ساعت ها کار کردن بى هدف با رايانه و موبایل ، صبح ها تا ديروقت خوابيدن و بخش عمده روز را با كسالت سپرى می کنند. آنها به خاطر این که شور و هیجان زیاد دارند حتی به موتور سواری مشغولند، و با این کار خودنمایی می کنند، معضل سوار شدن موتور به حدی جدی است که از دانش آموز کلاس چهارم که هنوز به درستی پایش به رکاب موتور نمی رسد، نیز برای اینکه برای دوستان، خود نمایی کند از موتورسیکلت استفاده می کند.
“فاطمه رنجبر” نیز گفت: فرزند من کلاس ششم می باشد، چند سال پیش برادرم را بر اثر تصادف با موتور از دست دادم، به همین دلیل مادرم مدام به من سفارش می کند که تا سن قانونی موتور سیکلت به فرزندم ندهم، ولی تا چند سالگی مادر می تواند در برابر فرزندش مقاومت نماید.
فاطمه دهقانزاده گفت: مرگ ناگهانی نوجوان ناکام که اخیرا بر اثر تصادف فوت کرد، ترس در دلم انداخته استَ، نه تنها من، بلکه تمام مادران همین آشوب ودل نگرانی را داشتند، کاش راهنمایی و رانندگی یک قانون سخت و محکم برای راکبان موتور سوار که به سن تکلیف نرسیده اند اعمال می کرد تا نوجوانان فکر موتور سواری را از سرشان بیرون کنند.
“زهرا رحیمی” گفت: متأسفانه بسياري از دانش آموزان، اوقات فراغت به ويژه تعطيلات تابستان را زمان استراحت مطلق مي دانند. آنها اين دوران را زمانى براى فرار از فشار مدرسه تلقى مى كنند و فكر مي كنند كه بايد صرفاً به استراحت بپردازند. برای همین از بیکاری بعد از ظهرها اوقات فراغتشان را با اعمال ناهنجار یا موتور سواری پر می کنند و همین باعث نگرانی والدین هست، که دوست دارند هر چه زودتر تابستان تمام شود و بچه ها به مدرسه بروند.
یکی دیگر از مادران گفت: اگر جوانان این دور و زمانه به کار مشغول بودند و خانواده ها از جوانانشان کار می خواستند، خستگی باعث می شد در خانه بنشیند و بیرون نروند. و در زمان مدرسه نیز با کمال میل درس بخوانند، نه اینکه آمار تجدیدی مدارس ما بالا است.
در همین خصوص خبرنگاران به سراغ “ریحانه کارگران”، روانشناس بالینی رفته و در مورد چگونگی گذراندن اوقات فراغت در فصل تابستان برای دانش آموزان جویا شدند:
وی گفت: سن نوجوانی سنی است که انرژی انسان به اوج خود در طول عمرش می رسد از این رو نوجوانان را به تکاپو و تجربه و هیجان های شدید وا می دارد.
این انرژی اگر در راه درست مصرف شد که هیچ، وگرنه به سوی راه نادرست سرازیر می شود. راه درست مصرف انرژی شامل: علم، هنر و ورزش می باشد که هرکدام تنوع زیادی دارند و هرکس در زمینه های خاص استعداد و توانایی دارد و اما اگر بستر مناسب هدایت نوجوان به سوی کشف استعدادها و توانایی هایش و مصرف انرژی اش در آن زمینه فراهم نشود ناخودآگاه نوجوان انرژی اش را در راه نادرست که شامل موتورسواری بی پروا و رفتارهای پرخطر، ساعت ها در فضای مجازی پرسه زدن و یا پناه بردن به رفتارهای پرخطر مثل امتحان کردن سیگار، انواع مواد مخدر و قرص های روان گردان، دوستی با جنس مخالف و غیره می باشد.
وظیفه والدین این است که انرژی نوجوان خود را سرکوب نکنند و به جای رفتارهای نا مناسب و فرمایشی با فرزندانشان در کشف استعداد و شکوفایی آن به او کمک کنند و انرژی او را به راه درست هدایت کنند تا نوجوان آن ها طعم خشنودی و عزت نفس را بچشد به جای اینکه کامش با رفتارهای خطرناک تلخ شود و کلید تباهی اش را در سنین پایین بزند به هر حال و اما موضعی که اهمیت زیادی دارد و موجب نارضایتی اکثر والدین می باشد، این است که کلاس های هنری و ورزشی محدودیت های زیادی دارد اکثر کلاس ها تنها چند ساعت در هفته تشکیل می شود و هزینه آن ها برای بسیاری از مردم بالا است مثلا اگر والدینی بخواهند اوقات فراغت فرزندشان را پر کنند باید او را در چندین کلاس مختلف ثبت نام کند و برای هر یک هزینه بپردازند به نظر می رسد می بایست مسئولین شهرستان بستر مناسب برای سهمیه سازی اوقات فراغت دانش آموزان فراهم کنند به گونه ای که هم رقم کلاس های فرهنگی، هنری و ورزشی متنوع تشکیل بشود و هم اینکه محدودیت زمانی نداشته باشد هرچند که شهریه پایین هم برای جذب دانش آموزان خوب است لحاظ گردد و محدود به یک نقطه شهر نشود. در واقع پیشگیری اولیه آسیب های اجتماعی را انجام داده اند و هم بذر موفقیت جوانان آینده بافقی را بارور ساخته اند.
آنگونه که در گزارش آمد،با یک کار ستادی مشترک با فرماندهی واحد و استفاده از نظر کارشناسان و متخصصان می‌شود برنامه‌ای غنی برای آینده سازان مملکت طراحی کرد. در کنار اقدامات ادارات دخیل در این امر، نقش اولیا و والدین بسیار پررنگ است، پس چه نیک است با یک برنامه ریزی مناسب و اندیشده در غنی سازی اوقات فراغت فرزندانمان بکوشیم و در راه افزایش بهره وری توانمندی های آنان گام برداریم. به طور کلی باید به برنامه ریزی برای پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان توجه بسیاری کرد و تلاش کرد تا جایی که ممکن است برنامه ها سرشار از خلاقیت، آینده نگری، استعداد یابی و حق انتخاب باشد.
معصومه غلامرضاپور- حدیث عباسی|
