آشنایی با طایفه جنیان

حجت الاسلام سید عباس حسینی|
جن را از این جهت جن نامیده اند که پوشیده و پنهان بوده و قابل رویت نیست مگر اینکه به اشکال مادی درآید.
فرزند درون شکم مادر را هم به همین دلیل، جنین نامیده اند و البته افراد دیوانه هم که عقل آنها پوشیده است مجنون خوانند.
به همین دلیل که پنهان و مخفی است موجب ترس و وحشت می شود چون آدمی، هر آنچه را که ببیند ترس و وحشتش از آن کم می شود لکن نادیده ها را نمی تواند درک کند و همین نکته، موجب ترس او از جنّ می شود وگرنه جنیان ترسی نداشته و آن افسانه هایی که در ظاهر خلقت این آفریده های الهی می بافند صحیح نیست مانند سُم داشتن و … چرا که به زودی خواهیم گفت: به هر شکلی می توانند تبدیل شوند.
جن را در زبان فارسی، «دیو» یا «پریان» می نامند و در برخی مناطق نیز «آل» یا «ازمابهتران» نام گرفته اند.
حدود ۴۵ آیه از قرآن کریم در مورد جن و جنیان است که با الفاظی چون جِنّ، اَجِنّة، جانّ و… به اوصاف و اعمال آنها پرداخته شده است لکن هنوز برخی به اشتباه بر این باورند که موجودی به نام جن وجود ندارد در حالی که علاوه بر آیات مختلف در سوره های متعدد قرآن کریم (انعام۱۱۲/۱۲۸/۱۳۰و اعراف۳۸/۱۷۹ و نمل۱۷و احقاف۲۹و…) یک سوره نیز به نام این موجود در قرآن کریم وارد شده که هفتاد و دومین سوره از قرآن را شکل داده است.
با توجه به آیات و روایات متعدد در زمینه وجود و فعالیت این مخلوقات الهی، جایی برای انکار آنها وجود ندارد ضمن اینکه شیطان نیز از جنس جن هست و به دلیل عبادت ها و اطاعت هایی که از خداوند متعال داشت در جوار فرشتگان الهی قرار گرفت ولی ظرفیت همنشینی با آنها را نداشت و با سرپیچی از دستور الهی، از همنشینی با فرشتگان محروم گردید (سوره کهف،آیه ۵۰) و برای همیشه از بهشت رانده شد و عبادت های شش هزار ساله او بر باد رفت. (نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲).
برخی افراد جن را از جنس روح می دانند در حالی که صحیح نیست بلکه او نیز همانند انسان از ماده خلق شده و دقیقاً همانند انسان، تکلیف دارد و در روز قیامت نیز محشور شده و مورد محاسبه قرار خواهند گرفت.
نکته قابل توجه در زمینه جنیان، عمر طولانی آنان است که چه بسا چندین هزار سال زندگی کنند همانگونه که شیطان شش هزار سال قبل از خلقت حضرت آدم (ع) خدا را بندگی کرده و همچنان نیز زنده و در قید حیات است.
اجنه بر دو مذهب هستند؛
یا مومن شیعه هستند یا کافر
شیعیان آنان بسیار متدین و متعهد بوده و به مومنان از انسان ها نیز کمک های فراوانی می کنند چرا که اجنه از قدرت فوق العاده بالایی برخوردارند و جابجایی اجسام سنگین برای آنها دشوار نیست و به سرعت انجام می دهند همانگونه که قرآن کریم جریان کمک کردن اجنه به حضرت سلیمان (ع) در ساختن محراب را بیان فرموده است (سوره سبأ،آیه ۱۳) و حتی پیشنهاد جابجایی تخت بلقیس برای حضرت سلیمان (ع) از شهر سبأ توسط یکی از جنیان مطرح شد. (سوره نمل، آیه ۳۹)
البته نباید فراموش کنیم که حتی افراد مؤمن و نیکوکار ممکن است مورد آزار و اذیت گروه‌ها و افرادی از اجنه کافر قرار گیرند.
از عمومیت آیه ۴۹ از سوره مبارکه ذاریات استفاده می شود که این مخلوقات پنهان الهی نیز از دو جنس زن و مرد آفریده شده و از آیه ۵۰ از سوره مبارکه کهف نیز استفاده می شود که اینان با هم ازدواج کرده و تولید مثل می کنند و فرزندانی دارند
در مورد خوراک جنیان نیز در روایتی آمده است که بوی استخوان و ارواث حیوانات غذایشان می‌باشد.(بحارالانوار،ج۶۰،ص ۸۲) برخی گفته ‏اند خوراک ایشان هوای آمیخته به بوی طعام است. محی ‏الدین عربی می‌گوید: «یکی از صاحبان مکاشفه به من گفت جنیان را دیده است که بر استخوانی فرود می‌آمدند و آن را بو می‌کرده و باز می‌گشتند.
نکته شایان ذکر هم این است که جن می‌تواند به شکل‌های مختلف اعم از انسان و حیوان در آید و آیات و روایاتی نیز در این زمینه وجود دارد؛ از جمله تشکّل شیطان به صورت سراقة بن مالک در جنگ بدر و تشویق کفار به جنگ و تشکل شیطان به صورت شیخ نجدی در جریان دارالندوه.(بحارالانوار،ج۶۰ص ۱۵۹) همچنین جریاناتی که در برابر حضرت سلیمان(ع) مجسم شدند دلائلی برای تجسم جن به شکل انسان است.
در روایتی آمده است در زمان امام باقر(ع) شخصی به نام سعد اسکاف، جنیان را به صورت مردانی زاهد، و در زمان امام صادق(ع) ابن جبل، آن‌ها را به صورت سودانیان دیده بود.(کافی،ج۲،ص۲۴۲) در روایت دیگری آمده است شخصی اعمال حجش را اشتباه انجام داد و جنّی که به صورت انسان در آمده بود مسأله را به او فهماند، سپس امام صادق(ع) فرمود: او فردی از جن بود که قصد ارشاد تو را داشت.(وسائل الشیعه،ج۲۵،ص۲۱۶)
آیا اجنه از آینده هم خبر دارند؟

در پاسخ باید گفت: هرچند قدرت عقلی اجنه از انسان کمتر است اما قدرت جسمی آنها به مراتب از انسان بیشتر است و حتی ارتباطاتی هم با آسمان ها دارند و در میان فرشتگان نیز رفت و آمد دارند و همانگونه که قرآن فرموده است استراق سمع می کنند هرچند البته درقرآن آمده است که از اینکار منع شده اند (سوره جن،آیه ۹) لکن بسیاری از بزرگان معتقدند ممنوعیت ورود آنها به آسمان، در زمان نزول وحی بر نبی مکرم اسلام (ص) بوده و چه بسا بعد از ایشان، مجددا! ورود پیدا کرده باشند ما در هر صورت، اگرچه با عالم بالا هم ارتباطی داشته و استراق سمع کنند لکن ضریب خطا در این استراق سمع بسیار بالاست و چه بسیار اتفاق می افتد که اخبار اشتباهی به انسان می دهند.
آیا انسان می تواند با آنها ارتباط داشته باشد؟
با توجه به نکته ای که اشاره شد به این نکته نیز تلویحاً اشاره کردیم که انس و جن می توانند با هم در ارتباط باشند همانگونه که خداوند متعال در آیه ۶ از سوره جن فرموده است: وَ أَنَّهُ كاَنَ رِجَالٌ مِّنَ الْانسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِّنَ الجِْنّ‏ِ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا
[مردانى از انس به مردانى از جن پناه مى‏بردند (كه شرى را از آنها دفع كنند يا اخبارى را از راه كهانت بياموزند) پس آنها (اجنّه) بر گناه و طغيان و ذلت اينان (انسان‏ها يا اينان بر طغيان و سركشى آنها) مى‏افزودند.] و البته در جریان ارتباط حضرت سلیمان (ع) با اجنه، این مساله به خوبی روشن می شود که تسخیر آنان ممکن است تسخیری که به معنای خدمت گرفتن آنان و ارتباط برقرار کردن با آنها باشد هرچند برخی افراد نیز با استفاده نامشروع از علوم غریبه، سعی در تسخیر اجنه کرده و در راه های غلط و نامشروع از آنها بهره می گیرند.

ارتباط با جنینان توصیه نمی شود
بنابراین ارتباط با اجنه امکان پذیر است لکن اصلا به این مساله توصیه نمی شود چرا که اگر طایفه جنیان، کاری برای بشر انجام دهند در مقابل نیز توقع انجام کارهایی از طرف انسان دارند که اگر انجام نشود به صورت عجیبی اذیت و آزار می کنند. لذا اصلا ارتباط با آنها توصیه نمی شود.
البته گاهی آنها، خود در این مساله پیشگام شده و در مقابل دیدگان افرادی ظاهر می شوند که ملاک و معیار انتخاب آنها معلوم نیست.
لکن ادعیه ای در کلام اهل بیت (ع) وارد شده که در صورت خواندن یا همراه داشتن آن ادعیه، از آزار و اذیت جنیان در امان خواهیم بود از جمله می توان به دعای «ام الصبیان» اشاره کرد که همراه داشتن آن، موجب امان از اذیت و آزار آنان می گردد همچنین همراه داشتن نگین «حدید صینی» یا « انگشتر « هفت جلاله» نیز در این زمینه توصیه شده است لکن نباید همیشه همراه ما باشد.
البته ادعیه فراوانی در این عرصه وجود دارد که در منابع دعایی ما موجود است
ضمن اینکه مساله جن زدگی را نیز نباید نادیده گرفت و سلطه جنیان بر آدمیزاد را نباید به سادگی از آن گذشت که در صورت وقوع این اتفاق برای هر فردی می تواند از ادعیه وارد شده در این زمینه برای برطرف ساختن آن کمک بگیرد و باید دقت کند تا گرفتار شیادان و اخاذان و رمالان قلابی نشده و سرکیسه نشود بلکه لازم است به اهلش مراجعه کرده و راه درمان آن را بیابد که بهترین درمان جن زدگی داروی بخور حضرت مریم (س) است.