به گزارش هفته نامه افق کویر، از زمانی که انسان‌ها توانسته‌اند پارچه ببافند و لباس بدوزند، همیشه افرادی هم برای فروش پارچه وجود داشته‌اند؛ اگر دنبال کسب و کار خوب و شسته و رفته هستید پارچه فروشی یکی از گزینه‌های شماست. این درست است که بازار لباس‌های حاضری حسابی پررونق است و خیلی‌ها ترجیح می‌دهند لباس حاضر و آماده بخرند؛ اما هنوز هم بعضی‌ها دنبال خرید پارچه و دوخت منحصر به‌فرد خودشان هستند و برای همین ترجیح می‌دهند سراغ پارچه‌فروشی‌ها بروند. پارچه‌فروشی به تجهیزات خیلی زیادی احتیاج ندارد و با کمی مهارت در شناخت انواع پارچه‌ها می‌توانید یک مغازه درست و درمان باز کنید به این شرط که حواستان باشد “گز نکرده پارچه نبرید”.
حدود ۶۰ سال پیش، مرحوم حاج ابوالحسن کریمی اولین مغازه پارچه فروشی را در شهرستان بافق افتتاح نمود؛ درحال حاضر پسرانش دنباله رو حرفه پدر هستند. در ادامه گفتگوی خبرنگار هفته نامه افق کویر با پسر ارشد مرحوم حاج ابوالحسن کریمی را می خوانید:
افق کویر: لطفاً خودتان را معرفی کنید و از سابقه کاریتان بگویید؟
محمود کریمی بافقی فرزند مرحوم “حاج ابوالحسن”هستم. از سن ۲۰ سالگی به مدت ۸ سال در کنار پدر مشغول به کار شدم؛ سپس مغازه ای مجزا برای خود دایر نمودم؛ پس از فوت پدر به مغازه سابق برگشتم؛ حدود ۳۵ سال است که در این حرفه فعالیت دارم.
افق کویر: مختصری از سابقه کاری “مرحوم حاج ابوالحسن کریمی” در این حرفه توضیح دهید؟
پدر، از سن ۱۲ سالگی وارد بازار شد، ابتدا در مغازه برادر بزرگترش واقع در میدان خان مشغول کار شد، سال ۱۳۴۰ از برادرش جدا و مغازه دیگری تأسیس نمود، زمانی که در میدان خان ۷ الی ۸ مغازه بیشتر نبود، دو باب از این مغازه ها در دست پدر و بردارش بود، حتی پدر بزرگ ما نیز در ایام قدیم در کار رنگرزی پارچه و میوه فروشی فعالیت داشته است. کم کم با گذشت زمان که خیابان وحشی بافقی توسعه یافت، پدرم مغازه خود را در خیابان وحشی بافقی تأسیس کرد و جواز کسب را از شهرداری گرفت، در آن زمان مکانی به نام اداره صنف وجود نداشت،کار پدرم سقط فروشی(خرده فروشی) بود؛ فقط پارچه فروش نبود، در مغازه وی همه چیز یافت می شد، حتی اگر شخصی طلا می خواست برای وی سفارش می داد، وی علاوه بر فروختن پارچه؛ لوازم ضروی دیگری مانند چرخ خیاطی، کفش، فرش… و که مایحتاج مردم بود را می فروخت، حتی مغازه دیگری تأسیس کرده بود که موتورسیکلت می آورد و یک انبار از کود شیمیایی نیز داشت؛ بعدها با گذشت زمان که تعداد مغازه ها زیاد شد به کار پارچه فروشی روی آورد.
افق کویر: چه نوع پارچه ای از قدیم تا کنون بهترین و شیک ترین پارچه بوده است؟
پارچه گیپور
افق کویر: بیشترین نوع پارچه مصرفی مردم در زمان قدیم چه نوع پارچه ای بوده است؟
در گذشته پارچه ها تنوع چندانی نداشت؛ در تابستان از پارچه “کدری” (کودری) که از جنس نخ بود برای دوخت پیراهن، شلوار و چادر رنگی، از پارچه “چیت” برای روبالشی، از پارچه “دبیت” براِی آستری لحاف، از پارچه “متقال” برای رخت خواب و لحاف های کرسی، برای لباس مردانه از پارچه چهار خانه یا راه راه، برای عروس از پارچه چادری سبز رنگ و برای چادر نماز از پارچه سفید بدون طرح و نقش استفاده می شد و مشتری پارچه “ژرسه” روسهای شاغل در معدن چغارت بودند.
افق کویر: در حال حاضر شیک ترین پارچه مجلسی که استفاده می شود چه پارچه ای هست؟
پارچه های “ابریشمی”،”لمه”(نوعی پارچه زری بافت) و”ژاکارد”(یا پارچه کت و دامنی)
افق کویر: به طور متوسط چه پارچه هایی فروش بیشتری دارد؟
چادررنگی، چادر مشکی ساده یا طرح دار، چادر سفید، پارچه مقنعه کرپ و نخی و…
افق کویر: برای تأسیس مغازه چه مقدار سرمایه اولیه نیاز است؟
در حال حاضر تنوع پارچه خیلی زیاد است و خیلی سخت است که یک نفر بتواند هر چه در بازار هست را بیاورد، ممکن است مغازه ای فقط لباس مجلسی بیاورد یا مغازه دیگری فقط پارچه های مربوط به کت و شلوار مردانه یا زنانه، ولی در مجموع می توان گفت سرمایه اولیه یک مغازه ای که بتواند کارگشای مردم باشد؛ در صورتی که نقد کار کند حداقل ۳۰۰ میلیون تومان و در صورت نسیه حداقل ۵۰۰ میلیون تومان می باشد.
افق کویر: برخی معتقدند درآمد حاصل از پارچه فروشی برکت دارد، نظر شما در این رابطه چیست؟
به عقیده بنده هر کاسب کار، روز خود را با توکل بر خدا و طلب روزی از خالق خویش آغاز می کند و به محض وارد شدن به مغازه یک الی دو دقیقه از صاحب روزی مساعدت می طلبد؛ یکی دیگر از مواردی که باعث برکت در روزی می شود رعایت مسئله شرعی حرام و حلال بودن آن است و اینکه مغازه دار کم فروشی و گران فروشی انجام ندهد.
افق کویر: مازاد پارچه ای که از توپ اضافه می آید را چکار می کنید؟
معمولاً به تعداد شماره طاق های پارچه موجود در مغازه، پارچه تگ توپی داریم که آن را به صورت ارزا تر و کیلویی به مشتری می فروشیم.
افق کویر: به نظر شما چرا برخی از شهروندان بافقی برای خرید پارچه به شهرهای یزد، مهریز و…مراجعه می کنند؟
به نظر بنده در حال حاضر در شهرستان بافق همه نوع پارچه ای موجود هست و نیازی نیست که شخصی برای خرید پارچه به مکان دیگری برود؛ ولی به خاطر اینکه تنوع در پارچه زیاد است، ممکن است شخصی تنوع جدیدی را در شهر دیگر ببیند و آن را بپسندد؛ اما آنچه حایز اهمیت است سلیقه هر شهرستان با شهرستان دیگر فرق دارد و مغازه دار بر اساس سلیقه شهر خود پارچه خریداری می کند.
یکی دیگر از عواملی که افراد در شهرهای بزرگتر تمایل به خرید پارچه دارند به نورپردازی مغازه مربوط می شود؛ بیشتر افرادی که از این مراکز خرید می کنند جذب رنگ کاذب پارچه می شوند که حاصل تأثیر نور بر روی رنگ و طرح پارچه می باشد. مورد دیگر این است که در کارخانه های ریسندگی و بافندگی ایران هنگامی که پارچه وارد مرحله بازرسی و کنترل می شود، به درجات ۱، ۲ ،۳ و کیلویی تقسیم بندی می گردد، پارچه های کیلویی پارچه هایی هستند که دارای مشکلی از قبیل زدگی، پارگی پارچه، رنگ بندی نامناسب و… می باشند که ممکن است در این میان پارچه باکیفیت هم یافت گردد در شهرستان مهریز اصولاً پارچه های کیلویی فروخته می شود؛ علاوه بر این افرادی که برای خرید به شهرهای دیگر می روند، هزینه رفت و برگشت خود را محاسبه نمی کنند!
افق کویر: مشکل اصلی پارچه فروش ها در حال حاضر چیست؟
مهمترین مشکل، ثابت نبودن قیمت ها و مسئله دیگر وارداتی بودن مواد اولیه می باشد؛ هنگامی که برای فرم مدارس پارچه ای را با کد سفارش می دهیم، در صورت کمبود آن طاق پارچه، دیگر نمی توانیم همان فرم را با همان کد خریداری کنیم، یا برخی از لباس های مردانه را که می آوریم، متوجه می شویم که برخی از طاق ها رنگ بندی آن متفاوت است، همه این مسایل به دلیل نبود رنگ، در بازار است.
افق کویر: تلخ ترین و شیرین ترین خاطره ای که در طول فعال خود دارید را بیان کنید:
شیرین ترین خاطره ای که از مرحوم پدرم ابوالحسن کریمی دارم این است پدر بنده با مشتری ها کنار می آمد، اگر مشتری پول نداشت، به او نسیه می داد و صبر می کرد تا وقتی مشتری توان پرداخت برایش مقدور بود، هزینه پارچه را بیاورد، ولی نکته ای که حائز اهمیت است مردم در آن زمان توجه بیشتری به پرداخت قسط های خود داشتند، ولی امروزه نسیه سوختی زیاد داریم.
یکی از مشتریان برایم تعریف کرد، زمان گذشته هنگامی که می خواستم دخترم را عروس کنم و توان مالی نداشتم، هنگامی که به مغازه حاج ابوالحسن کریمی مراجعه کردم، آن مرحوم به من گفت: هر چقدر پارچه نیاز داری بردار، حتی دخل خود را باز کرد و گفت: می توانی پول نقد مورد نیاز خود را بردار! شخصاً سعی کردم تا می توانم روال پدر را دامه دهم؛ اگر مشتری توان پرداخت نداشته باشد، تعداد قسط های آن را بیشتر می کنیم؛ خدا را شاکرم که مشتریان طی۶۰ سال مغازه داری از نظر قیمت، برخورد، کیفیت پارچه و … از ما راضی بودند.
خاطره تلخی ندارم؛ فقط برخی از مشتریان وقتی پارچه ای برش خورده و به خانه می برند، بعد از مدتی انتظار دارند که ما پارچه برش داده شده را از آنها برداریم، این امر برای ما مقدور نیست.
افق کویر: چه صحبتی با مسئولین دارید؟
به عنوان یک بازاری از مسئولین شهر راضی هستم؛ بزرگترین معضل بازاریان، نظارت بیشتر برجمع آوری وانت بارهای غیر بومی که در گوشه و کنار شهر مشغول به دست فروشی هستند و جمع آوری فروشگاه های خانگی که بدون جواز کسب مشغول فعالیت می باشند، هست.
افق کویر: نشانی دو شعبه خود را بیان کنید:
شعبه اول: بافق- خیابان وحشی بافقی- جنب پارک صادرات- پارچه فروشی کریمی-۰۹۱۳۳۷۳۳۸۸۲
شعبه دوم: بافق- خیابات ۱۵ خرداد- جنب سازمان تأمین اجتماعی-۳۲۴۲۵۲۶۱
ساعت فعالیت: صبح ها: ۹ الی ۱۳ بعد از ظهرها: ۱۸ الی ۲۲:۳۰
