به گزارش هفته نامه افق کویر، راه‌آهن یک روش حمل و نقل زمینی برای انتقال مسافر و بار می باشد. راننده قطار یا لکوموتیوران، وظیفه جابجایی مسافران و بارها را در شبکه ریلی را برعهده دارد. لکوموتیوران با بخش تعمیرات و سوخت رسانی ارتباط نزدیکی دارد تا از صحت قطار خود در سفرها اطمینان حاصل کند و باید با کلیه علائم موجود و کل مسیر آشنا بوده و کلیه قوانین مربوط به راندن قطار را رعایت کند مثلا از سرعت مجاز بیشتر نرود و یا در شرایط خاص مانند مواقع طوفان، بارندگی و مه از سرعت قطار بکاهد. خبرنگار این هفته نامه به سراغ “محمد جواد رنجبر” که دارای ۱۷ سال سابقه کار که در سمت مسئول دپو لکوموتیوران مشغول به کار است، گفتوگویی انجام دادیم.
لکوموتیورانی یکی از مشاغل حساس
افق کویر:توضیح کوتاه در مورد کارتان دهید؟
لکوموتیوران، راهبری قطارهای باری و مسافربری را انجام می‌دهد و همه سیر قطارهای باری و مسافربری بر عهده لوکوموتیوران است. دپو لکوموتیورانان یکی ازپایه های اداره کل راه آهن یزد است که در ایستگاه بافق اکنون مستقر است و تعداد ۱۳۵ نفر لکوموتیوران از پایه های مختلف لکوموتیورانی در این واحد مشغول به کار هستند. شغل لکوموتیورانی یکی از مشاغل حساس و تخصصی راه‌آهن است که لکوموتیو آنان بسته به اینکه در چه پایه هستند، در بخش‌های مختلف انجام وظیفه میکنند.
افق کویر: چگونه راهبری قطار مسافربری را بر عهده می گیرند؟
ما یک بخش مسافری داریم در این بخش لکوموتیوران با درجه‌های یک و باتجربه حدود ۷ سال و بعد از طی دوره های مختلف تئوری و عملی و قبولی در آزمایش‌های عملی لکوموتیورانی؛ توسط آموزگار لکوموتیوران به این درجه ارتقا پیدا میکنند و راهبری قطارهای مسافربری را بر عهده می‌گیرند .
افق کویر:در هر بخش چند نفر مشغول به کار هستند؟
در دپو بافق حدود ۱۷ نفر لکوموتیوران پایه یک مشغول به کار هستند. در بخش باری لکوموتیوران با درجه لکوموتیوران پایه ۲ با تجربه حداقل ۵ سال و بعد از طی دوره های علمی و عملی به این درجه ارتقا پیدا میکنند و حمل قطارهای باری را به سمت نواحی همجوار انجام می‌دهند. یک بخش داریم به نام “مانور ایستگاه” که لکوموتیورانی با درجه ۳ و حدود حداقل دو سال تجربه خدمتی که دارند بخش مانورهای قطار انجام می‌دهند، یعنی دیزلهایی که توسط تعمیرات؛ آمادگی داده می شود، آن ها کار سوخت گیری و کارهای شارژ اولیه را انجام و روی دیزل قلاب میکنند و در ایستگاه برای مانور واگن‌ها، تنظیم آرایش قطارها به عهده لکوموتیوران پایه ۳ است. تعدادی لکوموتیوران در بدو خدمت هستند که در ایستگاه مشغول به کار می شوند به عنوان “لکوموتیوران کارورز” که با کسب تجربه کم کم ارتقا پیدا میکنند و بالا می آیند.
افق کویر: چرا این شغل را انتخاب کردید؟
این کار حساس و تخصصی است و دوست داشتم این شغل را انتخاب کنم تا بتوانم تجربه هایی را که کسب می کنم به دیگران منتقل دهم.
با توجه به حساسیت این شغل و سختی‌ها می طلبد که حقوق بالاتری داشته باشد
افق کویر: از نظر بیمه و حقوق چگونه است؟
از لحاظ بیمه و حقوق مشکلی نداریم ولی در کل با توجه به حساسیت این شغل و سختی هایی که دارد می طلبد که حقوق بالاتری داشته باشد
ساعت کاری نامنظم
افق کویر: ساعت کاری تان به چه صورت است؟
یکی از سختی های کار این است که ساعت کاری نامنظم است و امکان دارد که استراحت از ۲۴ ساعت بگذرد. گاهی به خاطر همکاری که با ما دارند، زمانی که استراحت هستند به سر کار می آیند. ممکن است سرویس ها طول بکشد تا به مقصد برسند. اینکه این کار منظم می باشد و سر ساعت خبر شود و سر ساعت برگردند اینگونه نیست!
افق کویر: در روز چند ساعت کار می کنند؟
در روز ۱۰ ساعت کار می کنند و ۲۴ ساعت استراحت، ولی ممکن است برحسب شرایط و تعداد قطاری که اجرا می‌شود و تعداد ماموری که ما داریم، برخی از همکاران بیش از ۱۰ ساعت کار کنند و تا جایی که توانایی داشته باشند همکاری می کنند. ساعت کاری مان غیر استاندارد است البته طرف می تواند حالت استاندارد را هم استراحت کنند ولی به خاطر شرایط تحریم و کمبود لوکوموتیوران و ترافیک بالای ایستگاه بافق تمام این همکاری‌ها را انجام می‌دهند و گاهی اوقات بیشتر از حد استاندارد کار میکنند.
افق کویر در هر شیر چند نفر کار میکنند؟
به طور میانگین روزانه ۳ قطار مسافربری داریم و چیزی حدود ۱۵ تا قطار باری
حمل قطارهای باری و مسافربری شبانه روزی است
افق کویر: آیا شب کاری هم دارید؟
شب کاری هم داریم شغل ما شب کاری هست و حمل قطارهای باری و مسافربری شبانه روزی است
امکانات رفاهی لوکوموتیوران خیلی کم است
افق کویر از نظر روشنایی که مشکلی ندارید؟
امکانات رفاهی لوکوموتیوران خیلی کم است ولی دیگر چاره ای نیست و با توجه به این شرایط کار را انجام می‌دهند و این سختی‌ها را تحمل میکنند.
افق کویر آیا مرخصی و یا تعطیلی دارید؟
در این شرایط چون قطارها امکان دارد در ایام نوروز و مسافران آن بیشتر باشند در این موقعیت ها سعی می‌کنیم که همه لوکوموتیوران آن را سر کار نگه داریم
افق کویر ارتقاء شغلی دارید؟
ارتقاء شغلی بعد از آن که به خدمت می آید از لوکوموتیوران کاربر شروع به کار می کند و طی چند سال دوره های علمی طی می کنند و می رسند به لوکوموتیوران پایه ۳ پایه ۲ و پایه ۱ که در بخش مسافربری استفاده می شود و فقط در بخش لوکوموتیورانی می‌تواند ارتقاء شغل بگیرند و تخصصشان لوکوموتیوران است و نهایتاً در این شغل برای مسئول دپو یا اداره ناوگان به عنوان معاون راهبری کار می کند
افق کویر از نظر بهداشت و ایمنی دارید؟
از لحاظ ایمنی، قطارها یکسری تجهیزات ایمنی دارند و بیشتر هم دست خود لکوموتیورانان است که رعایت کنند، از لحاظ نظافت آن جوری که باید باشد نیست
افق کویر در این شغل با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
ساعت کاری نامنظم است، تعداد مامور نسبت به تعداد قطار هایی که داریم در حد کافی نیست، ترافیک ناحیه زیاد است، امکانات رفاهی لوکوموتیوران آن بسیار پایین است و بی خوابی شب خستگی کار ما بسیار زیاد است
افق کویر آیا از کارتان خسته نشده که به روی دیگر ادامه نمی‌دهم؟
این شغل را انتخاب کرده و تعهد دادیم، پای آن تعهد ایستاده ایم و این کار را انجام می‌دهیم تا پایان خدمت.
لوکوموتیو دیزل های قدیمی که صدا زیاد دارد
افق کویر آیا صدای کابین برای شما آزار دهنده نیست؟
صدای کابین، لوکوموتیو دیزل های قدیمی که صدا زیاد دارد البته هرچه علم پیشرفت کرده است و دیزل های جدیدی وارد ناوگان شده است بهتر شده است، ولی با توجه به اینکه ما هنوز از لوکوموتیو های آمریکایی و کانادایی قدیم استفاده می‌کنیم سر و صدای زیادی دارد، هم صدا دارد و هم تکانه های عرضی خط دارد که وارد کابین می‌شود و به طبع آن به بدن وارد می‌شود و کمردرد و اینها از معضلاتی است که در این شغل است.
از لحاظ ایمنی تمام تجهیزات مطمئن است
افق کوی: دیزل ها از نظر سرمایشی و گرمایشی چطور است؟
حداقل امکانات رفاهی برای لوکوموتیوران ها آماده کند علیرغم بی خوابی که دارند، ساعت کاری بالا و شرایط سختی که در دیزل دارند حداقل سرمایشی و گرمایشی را برای لوکوموتیو رانان آماده کنند اکثریت هم صندلی های آن ها خوب نیست ولی از لحاظ ایمنی تمام تجهیزات مطمئن است و اگر تجهیزات ایمنی را نداشته باشد اصلاً حرکت نمی کند. هوشیاری مان باید ۱۰۰ درصد باشد و لوکوموتیوران اگر مشکلی داشته باشد از لحاظ جسمانی و یا خسته باشد از همان ابتدای کار سرویس را قبول نمی کند و می گوید آمادگی اش را ندارند و اگر زمانی که سرویس را قبول کند یعنی آمادگی کامل را داشته و دارد و از لحاظ فیزیکی کار ما بسیار سخت است.
تا زمانی که قطار وارد نشده نزدیک سکوها نیایند
افق کویر: چه انتظاری از مردم دارید؟
از مردم این انتظار را دارم که حداقل به فرزندانشان آگاهی بدهند که در ایستگاه‌های مسافربری تا زمانی که قطار وارد نشده نزدیک سکوها نیایند چون یک استرسی به لوکوموتیو رانان اضافه میکنند و چون نزدیک شدن یکی از افراد به خطوط راه‌آهن با توجه به سرعتی که این قطارها دارد و آن محدودیتی که برای نگه داشتن سریع آن است، یک استرسی به لوکوموتیورانان ایجاد می کند
امکانات رفاهی برای مسافران در سالن های مسافری را فقط در بر عهده راه‌آهن نگذارند
افق کویر: چه انتظاری از مسئولین دارید؟
انتظار دارم که حداقل امکانات رفاهی برای مسافران در سالن های مسافری را فقط در بر عهده راه‌آهن نگذارند و مسئولین شهر هم یک دستی برسانند در امکانات خدمات ایستگاهی برای مسافران.
افراد در شغل لوکوموتیورانی باید با هوشیاری کامل بیاید
افق کویر: تا کنون شده است که خطای انسانی رخ دهد؟
به ندرت بوده است که لوکوموتیورانان مقصر و خطای انسانی بوده است. ولی درصد خطا بسیار کم است و افراد در شغل لوکوموتیورانی باید با هوشیاری کامل بیاید. اتفاق که در هر شغلی می‌افتد.
توقع لوکوموتیورانان این است که تجهیزات رفاهی لوکوموتیوران را به حد مطلوب برسانند
افق کویر: به عنوان حرف پایانی؟
لوکوموتیورانان بعد از یک سیر طولانی در مقصد، مسافران را می رساند یک خدا قوت و خسته نباشید از طرف مسافران باعث می‌شود که خستگی خستگی لوکوموتیوران در رود. بسیار شغل حساسی است و با تمام شرایط سختی که دارند توقع لوکوموتیورانان این است که حداقل تجهیزات رفاهی لوکوموتیوران را به حد مطلوب برسانند.
سارا شفیعی