هر صنعتی برای این که بتواند کار خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهد احتیاج به دستگاه هایی دارد که بتواند مواد اولیه را تبدیل به مواد ثانویه کند و از آن ها محصولات مختلف را تولید کند کسانی که هسته اصلی ساخت این دستگاه ها می باشند تراشکارها هستند. «تراشکار » کسی است که برای شکل دادن به فلزات با استفاده از دستگاه ، عمل براده برداری بر روی آن ها را با عمق و سرعتی معین انجام می دهد جالب است بدانید که به تراشکاری مادر صنایع گفته می شود زیرا تمام صنایع احتیاج به قالب ها و یا قطعات مختلف می باشند و کار تولید این دستگاه ها و قالب ها به عهده تراشکارها می باشد.
در ادامه خبرنگار هفته نامه افق کویر برای آشنایی هر چه بیشتر شما خوانندگان گرامی با این شغل به سراغ ” محمدرضا حسینی دخت” تراشکار معروف و باسابقه بافقی رفته و با وی گفتگویی انجام داده است که در ادامه می خوانید:
افق کویر از سابقه کاریتان بگویید؟
از همان دوران کودکی در سن ۵ الی ۶ سالگی به خاطر علاقه خاصی که به این شغل داشتم، وارد رشته تراشکاری شدم، درحال حاضر به مدت ۳۰ سال سابقه کار در تراشکاری را دارم. این حرفه را من و برادرم “سعید” نزد پدر”حسین حسینی دخت” که تراشکارمعرفی بود، آموختیم، پدرم در سال ۶۴ کارگر نمونه کشوری در حرفه تراشکاری شد. وی در معدن کوشک در بخش تراشکاری مشغول به کار بوده و در حال حاضر در روستای کوشک تراشکاری دارد و به این حرفه مشغول است.
افق کویر از خاطرات گذشته خود در زمان شاگردی بیان کنید؟
از همان دوران بچگی به عنوان شاگرد دستگاه ها را تمیز وآماده می کردیم، حتی یادم هست در سن ۱۵سالگی برای اولین بار هنگامی که پدرم به مسافرت رفته بود، چرخ واگن معدن کوشک را تراش داده، پدرم وقتی ماجرا را فهمید، کتک مفصلی به من زد که چرا به تنهایی این کار را انجام دادم؛ اما به خاطر این که کارم را به خوبی انجام داده بودم، کم کم اعتماد پدر نسبت به من زیاد شد و تا قبل از قبولی در دانشگاه داخل مغازه پدر مشغول به کار بودم، بالاخره رشته ادبیات فارسی در دانشگاه یزد قبول شدم؛ حتی زمانی که در دانشگاه مشغول به درس خواندن بودم،با توجه به اینکه سه روز در هفته در دانشگاه بودم، بقیه روزها را در مغازه کار می کردم. بعد از دریافت مدرک لیسانس ادبیات با توجه به شناختی که از بافق داشته و نبود این رشته در بافق، تصمیم گرفتم، به عنوان تراشکار این شغل را ادامه دهم.نزدیک به ۲۰ سال است که از مغازه پدر جداشده و به صورت مستقل کار می کنم.
افق کویر ازوظایف و فعالیت کاری خود بگویید؟
وظیفه هر فرد تراشکار با توجه به نوع آن ماشینِ تراشی که با آن مشغول به کار است تفاوت دارد. به‌طورکلی یک تراشکار درجه دو باید مهارت در کارهای ذیل شامل۱- فلز کاری۲- نقشه خوانی و نقشه کشی ۳-جوش کاری۴-تراش قطعه تا ۵ صدم میلی متر ۴- سرویس و نگهداری دستگاه تراش
و یک تراش کار پیشرفته و درجه یک باید در کارهای ذیل شامل ۱-نقشه کشی پیشرفته ۲-شناخت مواد ۳-تراش قطعات تا ۲ صدم میلی متر ۴-با برنامه نویسی دستگاه آشنا باشد .
افق کویر رمز موفقیت در این رشته چیست؟
یک تراشکار باید خلاق، علاقه، صبوری و پشتکار داشته تا بتواند سختی های این شغل را بپذیرد و موفق شود.
افق کویرتراشکاری چیست؟
تراشکاری یعنی مادر صنایع، هر وسیله وابزاری که بخواهند تعمیر کنند یا بسازند، به این شغل وابسته است.
برای مثال هنگامی که قطعه ای در آلمان ساختمان می شود، یک تراشکار حرفه ای باید بفهمد چگونه این قطعه ساخته شده، چگونه باز و تعمیر می شود تا عیب آن را پیدا کرده وآن وسیله را تعمیر کند.
افق کویر در حال حاضر چند نفر در کارگاه شما مشغول به فعالیت هستند؟
سه نفر و هر سه نفر آنها بیمه هستند، با توجه به اینکه در زمان شاگردی در مغازه پدر، بیمه پرداخت نکردم و همین امر باعث شده هنوز بازنشسته نشوم، هر کارآموزی به مغازه می آید، از همان روز اول بیمه وی را پرداخت می کنم.
افق کویر تاکنون چند نفر در کارگاه شما استادکار شده اند؟
از زمان تأسیس کارگاه، ۲۰ کارآموز نزد من به مرحله استادکاری رسیده که در حال حاضر تعدادی از آنها مغازه تأسیس کرده و تعدادی در سنگ آهن، فولاد، شرکت های شهداب و بافق شهاب و راه آهن مشغول به کار می باشند؛ حتی برخی از کارآموزان در بهاباد مشغول به کار هستند.
افق کویر در آمد این شغل چگونه است؟
این شغل نسبت به کاری که انجام می دهیم درآمد بالایی دارد و مالیات بیشتری نیز شامل این شغل می شود.
افق کویر در بافق چه تعداد افراد به صورت حرفه ای در این شغل فعال هستند؟
در بافق فقط دو نفر به صورت حرفه ای مشغول به فعالیت هستیم که تمام کارهای تراشکاری را انجام می دهیم، بقیه افراد کارهای آسان را در این حرفه انجام می دهند.
افق کویر سرمایه اولیه برای راه اندازی این شغل چه میزان است؟
وسایل و ابزار کارتراشکاری زیاد است، مخصوصاً هزینه دستگاه تراش ۲۵۰ میلیون تومان است، در حال حاضر برای خرید حداقل وسایل تراشکاری به ۵۰۰ میلیون تومان سرمایه نیاز است.
از مسئولین درخواست دارم در این حرفه سرمایه گذاری کنند؛ با وجود این که جوانان زیادی این حرفه را یاد گرفتند، به دلیل نبود سرمایه به کار دیگری مشغول می شوند.
افق کویر از سختی این شغل بگویید؟
با توجه به رعایت ایمنی بالا، باز هم حوادثی در دنیا رخ می دهد که دردآور است و منجر به قطع عضو و از دست دادن جان می شود.
افق کویراگر خاطره خوب یا تلخ دارید بیان کنید؟
راننده جرثقیلی برای تعمیر قطعه به تراشکاری مراجعه کرده بود در همین حین میلگرد آلومینیومی داخل دستگاه تراش بود، حدود یک و نیم متر میلگرد از دستگاه بیرون بود و دستگاه با دور ۵۰۰ می چرخید، راننده کنار دستگاه رفت تا آب بخورد، لباسش بر میلگرد گیر کرد و باعث جمع شدن لباس و دست هایش از پشت سرشد، سریع دستگاه را خاموش کرده و با یک تیغ موکت بری لباس هایش را بریدم، بعد آب به صورتش پاشیدیم تا به هوش آمد، بنده خدا بازوانش سیاه و کبود شده بود؛ ولی کار خدا به خیر گذشت.
افق کویرچه در خواستی از مسئولین دارید؟
در بافق با وجود کارهای معدنی زیادی که هست، متأسفانه اکثریت کار معادن در تهران و یزد انجام می گیرد؛ دلیل آن این است که برخی افرادی که کار را می آورند، درصد می خواهد. مثلاً می گویند ۲۰ درصد کار را باید به ما پرداخت کنید شخصاً تاکنون هرگز این کار را انجام ندادم، چون رزق و روزی را خدا می رساند؛حتی به صنف نیز معترض شدم؛ متأسفانه آنها نیز کاری انجام ندادند.
از فرماندار شهرستان خواهشمندم، با توجه به این که تراشکار در بافق زیاد هست، برای پشتوانه آنها تسهیلات کم درصدبه این افراداعطا شود، تا بتوانند مغازه ای تأسیس و کار برای جوانان فراهم شود. کارهای زیادی از بافق بیرون می رود، در حالی که می توان آن را در شهرستان با قیمت کمتر انجام داد، حتی کاری که ما در بافق انجام می دهیم، استاد کار از تهران با ۱۰ برابر قیمت به بافق می آید و همان کار را انجام می دهد.
