اضطراب جدایی چیست؟

به گزارش هفته نامه افق کویر؛ در آستانه بازگشایی مدارس لازم دانستم نکاتی در مورد اضطراب جدایی کودکان، دلایل و راهکارهای ساده درمان این اختلال را بیان کنم.
کودکان در سنین مختلف اضطراب و استرس متفاوتی را تجربه خواهند کرد. یکی از رایج ترین انواع اضطراب و استرسی که می تواند بر کودکان تاثیر بگذارد، اضطراب جدایی است. کودک مبتلا به اختلال اضطراب جدایی به شدت از جدا شدن از افرادی که احساس وابستگی به آنها می کند، می ترسد یا مضطرب است. البته اضطراب جدایی در کودکان خردسال مانند کودکان ۱ تا ۳ ساله طبیعی است. این یک رفتار طبیعی است که بچه های کوچک در این سن به والدین خود بچسبند، گریه کنند و هنگام مراجعه به مراقب دیگری (مثلاً مهدکودک، پرستار بچه و …) گریه کنند و مقاومت کنند.
البته اضطراب جدایی زمانی به عنوان اختلال شناخته می شود که کودک دارای احساس اضطراب جدایی است که مناسب سن او نیست و اصلا نباید از او انتظار چنین رفتارهایی داشت. همچنین احساسات مربوط به اضطراب جدایی باید حداقل چهار هفته در کودک باقی بماند و در عملکرد او مشکل ایجاد کند. در این صورت است که اضطراب جدایی را نوعی اختلال در نظر می گیریم.
دلایل ایجاد اضطراب جدایی در کودکان
از دلایلی که می‌توانند در به وجودآمدن یا بیشتر نمودن اختلال اضطراب جدایی دخیل باشند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– طلاق یا فوت یکی از والدین
– مشکلات خانوادگی مانند تهدید یکی از والدین به ترک خانه
– روش تربیتی سختگیرانه، تنبیه شدید و تهدید کودک به ترک کردن او
– بیماری شدید یکی از والدین و ترس از مرگ او
– وجود مشکل در محیط مدرسه، رفتار معلم یا کادر مدرسه، قلدری یا آزار دیگر دانش‌آموزان
– محافظت بیش از حد از کودک توسط والدین و همیشه در دسترس بودن
– تغییر مداوم محل زندگی یا مدرسه کودک
– حضور مادر یا پدر اضطرابی و انتقال اضطراب به کودک
– کمبود شدید برخی از ویتامین‌ها
راهکارهای ساده جهت درمان اضطراب جدایی کودکان
– شناسایی تدریجی مربی و معلم، روشی برای درمان اضطراب جدایی در کودکان است. البته بسیاری از اوقات کودکان شبیه بزرگسالان به نظر می رسند، اما از بسیاری جهات، آمادگی کامل برای مستقل شدن را ندارند. تجربه جدایی در کودکان نیاز به آمادگی تدریجی دارد. اگر کودک شما در سنین پیش‌دبستانی است و با توجه به سابقه‌ او حدس می‌زنید که با شروع مدرسه، نشانه‌هایی از اضطراب جدایی را نشان می‌دهد، یک برنامه آشنایی زودهنگام با محیط ترتیب دهید. به طور مثال قبل از شروع مدرسه با هماهنگی کادر اجرایی، یک برنامه‌ آشنایی با فضای آن‌جا و یا ملاقات با معلمان و سایر کادر را ترتیب دهید. به این ترتیب کودکان متوجه خواهند شد که در اولین روز باید انتظار چه چیزی را بکشند. این کار باعث می‌شود احساس کنند همه چیز تحت کنترل است.
– فرایند خداحافظی را کوتاه و شیرین انجام دهید و فضا را مملو از احساسات مثبت کنید. به طور مثال کودک را ببوسید و به او بگویید: «مطمئنم تا من برگردم خیلی بهت خوش می‌گذره». تا جایی که می‌توانید سعی کنید هنگام خداحافظی آرام و مثبت باشید. لبخند بزنید، به فرزندتان زمان برگشتن را بگویید.
– کودکان نیاز دارند تا درباره‌ بازگشت خود با آن‌ها صحبت کنید اما نکته مهم برای درمان اضطراب جدایی در کودکان این است که این توضیحات را طبق درک آن‌ها ارائه دهید. پس با زبان کودکانه زمان بازگشت خود را به آنها بگویید.
– کاملا واضح و روشن با فرزندتان خداحافظی کنید و از خانه یا مدرسه، خارج شوید. بیرون رفتن یواشکی ممکن است باعث تشدید اضطراب جدایی کودکان شود. زیرا حس می‌کنند هیچ برگشتنی در کار نیست. این رفتار موجب تقویت احساس تنهایی و ناامنی در بچه‌ها گردد.
در صورت تشدید اضطراب فرزندتان حتما از مشاور کمک بخواهید.