کمال گرایی منفی یعنی ما برای انجام کارهایمان معیارهای سختگیرانه و گاهی غیر واقع بینانه داشته باشیم و برای رسیدن به آنها تلاش کنیم و انتظار کامل بودن را از همان ابتدا داشته باشیم. افراد دارای این کمال گرایی همیشه در ترس از اشتباه هستند و تحمل پذیرش اشتباه را ندارند. این افراد مدام در حال ارزیابی خودشان هستند و از خودشان می پرسند که آیا به اندازه کافی خوب هستم؟ این کمال گرایی زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد و به آن آسیب می رساند.
دلایل کمال گرایی نوجوانان
فشار از سوی والدینی که خود کمال گرا هستند.
داشتن خطاهای شناختی و باورهای غلط
فشار سیستم آموزشی و تاکید بر همیشه ۲۰ بودن.
راهکارهایی برای مقابله با کمالگرایی
به حرفها و نظرات خودتان بسیار دقت کنید. به طور مثال اگر فرزندتان در یک مسابقه مقام اول را کسب کرده است و یا اگر در مسابقهای نتوانست رتبهای کسب کند، او را بیش از حد ستایش و یا سرزنش نکنید. از کودکتان بپرسید در چه کارهایی خوب هست و بپرسید که نسبت به گذشته، چه کارهایی را بهتر از قبل میتواند انجام دهد.
در مقابل اشتباهات فرزندتان با حوصله و خونسرد باشید. اگر کودکتان تختش را مرتب نکرده و یا نمره بدی در امتحانش گرفته، عصبانیت خودتان را کنترل کنید. نفس عمیقی بکشید و آرام باشید. به یاد داشته باشید که بچهها میتوانند اشتباه کنند و هر اشتباه برای آنها یک فرصت یادگیری است.
از مقایسه فرزندتان با دیگران خودداری کنید. بیشتر مواقع خانوادهها فرزندانشان را با فرزندان دوستان و فامیل مقایسه میکنند. سعی کنید از فضاهایی که باعث مقایسه زندگی دیگران با زندگی خودتان میشود، دوری کنید. فراموش نکنید که شما فقط قسمتی از زندگی دیگران را میبینید. قسمتی که خودشان میخواهند شما آن را ببینید! شما از جزئیات زندگی آنها باخبر نیستید. بچهها نیز روحیات و علایق متفاوتی دارند.
روی نکات مثبت خودتان در فرزندپروری تمرکز کنید. ممکن است شما برای کودکتان در زمینههای علمی معلم خوبی نباشید و نتوانید بهترین راهحلها را برای او ارائه بدهید. ولی میتوانید کارهای دیگری را که در انجام آنها موفق هستید به او یاد بدهید. وقتی نمیتوانید کاری را به خوبی به کودکتان یاد بدهید، قوی باشید و کمی دلسوزانهتر رفتار کنید.
شکست یا عدم موفقیت را فرصتی برای پیشرفت کودکان بدانید. بگذارید کودکتان مرتکب اشتباه شود و یا حتی گاهی شکست بخورد. شکست را فرصتی برای یادگیری بدانید و به کودکتان بگویید که عدم موفقیت ناراحتکننده است ولی آخر دنیا نیست و میتواند مجدداً با تلاش بیشتر موفق شود.
بیشتر از نتیجه، به تلاش کودکتان توجه کنید. به جای تمجید از نمرهی بالای فرزندتان در آزمون مدارس، از تلاش او برای رسیدن به این نمره تمجید کنید. یا مثلا اگر کودکتان توانسته در مسابقه فوتبال دو گل به ثمر برساند، به او بگویید که متوجه تلاش سخت او بودهاید و به خاطر تلاشش او را تحسین کنید. این کار باعث میشود کودکتان هیچ وقت از تلاش کردن دست برندارد.
هیچوقت بیش از اندازه برای تلاش کردن کودکتان اصرار نکنید. اگر کودکتان به هر دلیلی از تلاش خود منصرف شد، بیش از اندازه به او فشار نیاورید. شاید به خاطر اصرار شما کودک برای کاری که در نظر دارد، دیگر هیچ تلاشی نکند. کودکتان را به چالش بکشید ولی به او فشار نیاورید.