«هرودت» (تاریخ نگار یونانی) عقیده داشت که پس از کوروش، ایرانیان برای مشخص شدن ادامه وضعیت حکومت در کشورشان مجلس کوچکی تشکیل دادند که داریوش موفق شد آن مجلس را متقاعد سازد که از نظام‌های دموکراتیک دوری کرده و نظام شاهنشاهی را ادامه دهد. آنچه مشخص است اینکه اولین مجلس شناخته شده در تاریخ ایران زمین به زمان اشکانیان باز می‌گردد. در این دوران مجلس «مهستان» از میان بزرگان و اشراف ایرانی تشکیل می‌شده است ؛ اما در عصر جدید مجلس شورای اسلامی نهاد قانونگذاری است که اعضای آن بر اساس اصل شصت و دو قانون اساسی با رأی مستقیم مردم انتخاب می‌شوند؛ پس از انقلاب، مجلس شورای ملی به مجلس شورای اسلامی تغییر نام داد.
سالروز شهادت آیت ا… سیدحسن مدرس از سوی مجلس شورای اسلامی با عنوان روز مجلس نام گذاری شده است. او سیاست‌مدار و روحانی بود که در شب ۱۰ آذر ۱۳۱۶ توسط عوامل رضاشاه شهید شد و مطابق مصوبه شورای فرهنگ عمومی کل کشور، ۱۰ آذرماه در تقویم جمهوری اسلامی ایران، به نام روز مجلس خوانده می‌شود.
مجلس عصاره ملت است و به عنوان نماد دخالت مردم در حکومت محسوب می شود. بر اساس قوانین، مجلس شورای اسلامی محلی برای تهیه و تصویب قوانین برای کلیه نیازهای جامعه در زمینه‌های مختلف است.مصوبات مجلس شورای اسلامی اگر مورد تأیید شورای نگهبان قرار بگیرد، برای اجرا به قوای مجریه و قضائیه ابلاغ می‌شود. با توجه به نقش مؤثر و مهم مجلس در نظام کشور، وظایف عمده مجلس در دو بخش خلاصه می‌شود:قانونگذاری، نظارت
در دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) درباره اهمیت و وظایف مجلس آمده است: «مجلس شورای اسلامی، مجلس مشورت است. مجلسی که باید متفکرین مسایلی را که مایحتاج ملت و کشور است در میان بگذارند، با هم مشورت و مباحثه کنند. شما آقایان وکیل مردم هستید و باید آنچه دلخواه ملت هست و آنچه دلخواه اسلام است آنجا مطرح بشود و همه چیزش اسلامی باشد. بر فرض من با شما خدای نخواسته یک حساب خورده‌ای دارم نباید در مجلس به این حساب‌ها رسیدگی شود، بلکه مجلس مرکز همه قدرت‌ها و قانون‌ها است و این مجلس است که همه را هدایت می‌کند و باید هدایت کند. پس شأن مجلس باید حفظ شود.» (۱)
در این که یک نماینده مجلس شورای اسلامی علاوه بر قانون گذاری چه اختیارات گسترده ای دارد کمتر صحبت شده است. درست است که یک نماینده وظیفه نظارت بر قانون را بر عهده دارد؛ اما همین اهرمی است که یک نماینده می تواند بالای سر عالی ترین دستگاه وزارتی بگیرد و از این طریق خواسته های خود را به پیش ببرد. ابزاری قانون به نام توضیح از وزراء یا رئیس جمهور با نام استیضاح که بزرگترین سلاح یک نماینده محسوب می شود و نماینده مردم با استفاده از این چوب می تواند اهداف و برنامه های خود را به پیش ببرد. اگر می بینیم در یک شهر پیشرفتی واقع شده است؛ به خاطر آن است که نماینده اش به درستی از این ابزار استفاده کرده است. بطور حتم تنها راه حل مشکلات یک شهر یا منطقه ای پای میز کشاندن وزراء و به تبع آن معاونین و مدیران کل است و هر منطقه ای که آباد شده، تلاش نمایندگان آن منطقه بوده است. حالا این خواستن با کمک نمایندگان ایجاد شده یا بر اثر لابی گری! بر همین اساس نباید نقش نمایندگان را در اهرم حاکمیتی ندیده بپنداریم.
پر بی راه نیست که هر شهر و منطقه ایی تلاش می کند تا یکی از همشهریان آنها نماینده مردم آن منطقه در مجلس بشود؛ چرا که پیگیری ها نماینده در تغییر و تحول منطقه و توسعه و عمران آنجا نقشی ثمربخش خواهد داشت.
منبع:
(۱) خبرگزاری مهر