به گزارش هفته نامه افق کویر، درباره شروع فصل سرما و شیوع بیماریهای ویروسی بخصوص آنفولانزا، گفتگویی ویژه با دکتر”سید محمود میرترابی” متخصص داخلی بیمارستان ولیعصر(عج) بافق و رئیس واحد مشارکت مردمی مرکز بهداشت بافق؛ انجام شد که وی به سوالات مطرح شده از سوی خبرنگار ما پاسخ داد.
وی درپاسخ به اولین پرسش که آنفولانزا چیست؟ گفت: آنفولانزا، بیماری برق آسا و همه گیر، دارای عوارض شدید و کشنده ای است و از طریق سه نوع ویروس a،b ، c و قطرات تنفسی به انسان منتقل و منتشر می گردد.
دوره «کمون» (ورود ویروس تا زمان شروع علائم بالینی) یک الی چهار روز است و یک روز قبل از علائم تا هفت روز بعد از آن، واگیردار است.
وی درباره علائم بالینی و فرق آن با سرماخوردگی افزود:
از نظر علائم، آنفولانزا معمولاً با سرماخوردگی مشترک است و با سر درد، تب، درد بدن، بدحالی، سورش گلو و سرفه شروع می شود.
در سرما خوردگی، آب ریزش بینی شایع تر است
و در آنفولانزا، درد بدن
فرق آن این است :
-۱ سرما خوردگی بیماری خودمحدود و بهبود خود به خودی دارد و اقدام خاصی لازم ندارد و در عوض ۵ الی۷ روز بهبود می یابد ولی آنفولانزا حتی بدون عارضه تا ۲ هفته طول می کشد.
-۲ ویروس سرما خوردگی مصونیت دارد؛ یعنی اگر به یک نوع ویروس سرماخوردگی مبتلا شویم دیگر به آن نوع ویروس مبتلا نمی شویم و سیستم ایمنی بدن آن ویروس را در حافظه خود شناسایی می کند، به محض برخورد بعدی بدن با آن، ویروس را از بین می برد ولی آنفولانزا به خاطر تغییر ژن مکرر و توانایی تغیر شکل همواره برای سیستم ایمنی غریب و ناآشنا بوده و قابلیت ایجاد بیماری با همان نوع ویروس(البته با تغیر قیافه جدید) را دارد.
-۳ سرماخوردگی عوارض چندانی ندارد و عوارض آن در حد سینوزیت، عفونت گوش و عفونت حنجره است، که خطری با این بیماریها برای بدن متوجه نیست ولی آنفولانزا علائم و عوارض جدی ریوی ایجاد می کند که به خاطر شدت بیماری میزان کشندگی بسیار بالایی دارد، فرصت غلبه بر سیستم ایمنی را نموده و بدن را مغلوب خود کند گروه خطر کسانی هستند که ایمنی بدن آنها ضعیف بوده و قدرت مبارزه معمولی با میکروب یا ویروس را ندارد و بدن را ضربه فنی می کند.
این افراد شامل بیماریهای مزمن قلب، ریه، کبد و کلیه، دیابت، افراد حامله، مصرف کنندگان کورتون به خاطر پیوند کلیه و … افراد چاق، دیالیزیها، کم خونی ها، مادر زادی شدید، و تیم های درمانی پرستاری می باشند.
وی توضیح بیشتری درباره گروه خطر چه کسانی هستند، افزود:
می دانیم که بدن ما بدون اینکه متوجه شویم با میکروبها و ویروس های مختلفی مواجه می شود و بدون اینکه متوجه شویم توسط سیستم ایمنی از بین رفته و مارا دچار علائم بالینی و عوارض نخواهد کرد. زمانی علائم بالینی و عوارض ایجاد می شود که بیماری بر سیستم ایمنی غالب شود یا سیستم ایمنی از بین رفته و ما را دچار علائم بالینی و عوارض نخواهد کرد.
زمانی علائم بالینی و عوارض ایجاد می شود که زور بیماری بر سیستم ایمنی غالب شود یا سیستم ایمنی آنقدر ضعیف شود که میکروب یا ویروس قبل از شروع علائم و مواجهه با افراد سرماخورده و مشکوک، باید از ماسک استفاده نمایند، دستها را مرتب با آب و صابون شست و شو دهند، دوش روزانه مخصوصاً هنگام تعریق فراوان، مصرف مایعات فراوان و استراحت مطلق.
پیشگیری اصلی آنفولانزا دریافت واکسن مخصوص آنفولانزا می باشد که در زمان مناسب تزریق شود.
وی در پاسخ به این پرسش که واکسن آنفولانزا چه کارایی دارد؛ گفت:
محتوای واکسن آنفولانزا قطعاتی از ویروس آنفولانزا می باشد که قبل از ورود خود ویروس به بدن و بیماری زایی وارد بدن می کنند.
این قطعات در بدن در برابر سیستم ایمنی قرار می گیرد سیستم ایمنی قطعه ویروسی را به عنوان دشمن می شناسد و بر علیه آن «پادتن» می سازد. پادتن همان سرباز آماده برای مبارزه با ویروس اصلی آنفولانزا است که به محض ورود به دروازه بدن توسط سربارهای از قبل آماده( پادتن) از بین می روند یا از صلابت و قدرت آنها کم می شود.
واکسن به خاطر خاصیت تغییر شکل سالانه آنفولانزا باید هرساله عوض شود و برای همان سال تولید شود که با توجه به مشکلات تولید و مسائل اقتصادی دسترسی به واکسن تا حدی محدود شده است.
واکسن آنفولانزا را بهتر است در اوایل فصل پاییز و قبل از شروع فصل سرد سال تزریق نمود
ولی بخاطر مشخص نبودن حضور میکروب تا آخر فصل زمستان و حتی در بهار هم میتوان تزریق نمود.
همه افراد حتی افراد حامله ، کودکان، بزرگسالان میتواند این واکسن را تزریق نمایند.
ولی بخاطر کمبود و عدم دسترسی بهتر است فقط گروه خطر که نام برده ایم از واکسن استفاده نمایند و حتماً لازم است افرادیکه تا به حال گروه خطر بوده و تزریق ننموده اند در اسرع وقت اقدام نمایند.
قابل ذکر است که واکسن از بروز بیماری بطور کامل جلوگیری نمی کنند ولی حدود ۸۰% باعث می شود بیمار دچار عوارض نشود یا عوارض بیماری کمتر شود و این از خوبی واکسن است که از مرگ بیمار می کاهد.اثرات واکسن به عنوان اماده باش سیستم ایمنی ۲ هفته بعد از تزریق شروع می شود و تا یکسال ادامه دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که نحوه پیشگیری از بیماری آنفولانزا چگونه است؟ گفت:
نوع اولیه پیشگیری یعنی در مواردی که احتمال انتقال یا بیماری زایی آنفولانزا می رود مثل فصل سرد، تغییرات درمایی ناگهانی بدن( از حمام بیرون آمدن و در معرض سرما قرار گرفتن یا تعریق شدید در هوای سرد،تجمعات مردمی مثل اماکن زیارتی، تفریحی، راهپیمایی ها و …، وجود بیماری مزمن و گروه خطر.
وی در پاسخ به پرسش اهمیت و علت توجه زیاد به بیماری آنفولانزا چیست؟ افزود:
ویروس آنفولانزا، از دیدگاه ویروس شناسی به ۳ نوع a، b وc تقسیم می شوند.نوع b , c بیماری ساده و بدون عوارض و شبه سرماخوردگی ایجاد می کنند و توسط سیستم ایمنی مهار شده و خطری متوجه بیماری نمی شود ولی نوع a بخاطر توانایی در تغیر شکل خود هر سال سیستم ایمنی بدن را غافلگیر نموده و بطور برق آسا پیشرفت نموده و عوارض آن مخصوصاً در گروه خطر باعث مرگ و میر فراوان خواهد شد.
دکتر میر ترابی، درباره عوارض واکسن هم گفت:
اثرات مفید واکسن در برابر ضرر های آن بسیار زیاد و قابل ملاحظه و عوارض آن ناچیز است.
علائمی نظیر سرما خوردگی، تب خفیف، سوزش محل درد بدن از عوارض اکثر واکسنها می باشد.
در صدد بسیار کمی از افراد بعد از ۱ الی ۳ هفته تزریق واکسن آنفولانزا دچار شلی اندام تحتانی و درد قفسه سینه شده اند وی درباره توصیه های غذایی برای آنفولانزا و موارد مشابه ادامه داد:
مرکبات شامل : ویتامین ث – زنجبیل- عسل – نعنا- ماست –بهدانه خردل برای این بیماری توصیه می شود که به عنوان مکمل می تواند مورد استفاده قرارگیرد داروای گیاهی استاندارد با تائید وزارت بهداشت هم در داروخانه در دسترس می باشد
متخصص داخلی بیمارستان ولیعصر(عج) بافق درباره درمان آنفولانزا گفت:
اکثرا بیماران با علائم آنفولانزا از نوع بی خطر یعنی B.C هستند و با تمهیدات اولیه و مراقبت در منزل و داروهای مسکن و ضد سرفه و ضد حساسیت قابل درمان هستند . بیمار اینکه شک برانگیزند مثل اشخاصی که با فرد آنفولانزایی سروکار داشته اند یا در تیم پزشکی هستند یا از راهپیمایی یا مناطق دور دست مراجعه نموده اند تا ۲ هفته بعد مراجعت ممکن است علائم بروز کند باید تب آنها سه روز پشت سرهم چک شود اگر تا سه روز تب ادامه داشت – بستری بیمارستان لازم است. چون خستگی و کمبود آب بدن در طول سفر عزیزان زائر عتبات جود دارد و سیستم ایمنی ضعیف می شود .بهتر است در هفته اول مراجعه مصرف مایعات مکرر داشته باشند روش روزانه شستشوی مکرر دستها – استراحت مکفی داشته باشند چه علائم داشته باشند چه نداشته باشند ماسک استفاده نمایند.
خوشبختانه عزیزان مراکز بهداشت مبارزه و بیماریها و معاونت بهداشتی دانشگاها آماده باش لازم جهت برخورد با آنفولانزا موارد مشابه را داشته و دارند و در حال حاظر مکرر از بیماران مشکوک نمونه برداری انجام و نتایج گزارش می شود در پایان از تلاش “سرکار خانم کوهگرد” رئیس محترم مرکز بهداشت جناب آقای “عسکری “و “ابولحسنی “در واحد مبارزه با بیماریها و” سرکار خانم میرالهی” در واحد مشارکت مردمی کمال تشکر را دارم
سارا شفیعی