به گزارش هفته نامه افق کویر؛ هنر فرش بافی در ایران دارای قدمت بسیار طولانی می باشد و معمولاً یکی از روش های کسب درآمد برای اکثر خانم های خانه دار در قدیم بوده است. این هنر تا ۲۰ سال پیش در بافق دارای رونق زیادی بود، به گونه ای زنان در کنار کارهای سخت خانه داری از جمله نان پزی، رسیدگی و تربیت فرزندان ، به شغل قالی بافی نیز مشغول بودند تا باری از مشکلات اقتصادی خانواده ها کاسته شود . متاسفانه در دهه های اخیر هنر قالی در شهرستان بافق به شغل گسترده ای کاهش یافت. اما هنوز هم در گوشه و کنارشهر به ندرت زنان کار آفرین را مشاهده می کنی که دوست دارند که کماکان هنر فرش ادامه داشته باشدو منبع در آمدی برای خود و زنان علاقه مند به این هنر فراهم کنند. خبرنگار هفته نامه افق کویر به سراغ یکی از زنان هنرمند و کار آفرین شهرستان رفت و گفتگویی با وی انجام داد:
افق کویر: لطفاً خودتان را معرفی کنید؟
طاهره زینلی هستم ۳۷ ساله، مدیر کارگاه صنایع دستی روستای مبارکه و مربی گلیم بافی.
افق کویر:به چه علت شغل گلیم بافی را انتخاب کردید؟
من از دوران جوانی خیلی به کارهای هنری علاقه داشتم .کلاس هایی که در بافق برگزارمی شد و مربی داشت، شرکت می کردم و سعی می کردم آن حرفه و هنر را یاد بگیرم علاوه بر قالی بافی و گلیم بافی هنرهای دیگری مانند گل سازی، مکرومه بافی، سرمه دوزی و …. علاقه داشتم. نزدیک چهارسال پیش با همسرم به این فکر افتادم که کارم را گسترش بدهم. ابتدا در نمایشگاه های تهران، تبریز، حتی در گرجستان شرکت می کردم در آنجا تبلیغات و بازاریابی می کردیم حتی در نمایشگاه عیدانه که در باغ دولت آباد یزد هر ساله برگزار می شود شرکت کردیم و به مرور زمان تبلیغات ما زیاد شد تا این که فکر تاسیس کارگاه افتادیم.
درکارگاه به غیر از آموزش گلیم بافی، هنر قالی بافی هم است
افق کویر: در کارگاه چه کارهایی انجام می شود؟
درکارگاه به غیر از آموزش گلیم بافی، هنر قالی بافی هم است. ۵ دستگاه قالی موجود می باشد. که زنان علاقمند به این هنر در کارگاه مشغول به کار شوند و هر ماه حقوق خود را دریافت می کنند و در گوشه ی دیگر از این کارگاه آموزشی گلیم بافی آنجا کم می شود که افراد دور دیده و مهارت یافته ، بعد از این که گلیم بافی را یاد گرفتند دستگاه گلیم بافی را به خانه برده و در خانه به این کار مشغول می شوند.
افق کویربا وجود بیماری کرونا چگونه به هنرجو های خود آموزش می دهید؟
به صورت آنلاین و یا در شبکه های مجازی ویدیوهایی از این هنر را تهیه کردیم که مراحل این هنر را از ابتدا تا انتها برای هنرجویان توضیح می دهد و این روش واقعا خوب و مثمر بوده است. چون هر بار هنرجویان مشکلی دارند می توانند دوباره فیلم را نگاه کنند تا اشکالشان رفع شود. اما در کارگاه باید هر کاری را دو یا سه بار توضیح می دادم.
افق کویر: هنرجویان برای آموزش هنر گلیم بافی چند باید هزینه کنند؟
هزینه آموزش هنرجویان ۱۲۰ هزار تومان است .دستگاه و نخ را نیز خود هنر جو در ابتدا خریداری نموده تا کار را یاد بگیرند. معمولا کار اولشان زیاد خوب از کار در نمی آید. اما وقتی هنر را یاد گرفتند. رنگ را خودمان به آن ها می دهیم و کارشان را خریداری می کنیم.
افق کویر:اگر شخصی بخواهد این هنر را یاد بگیرد چقدر زمان می برد؟
بستگی به تلاش خودشان دارد. اگر کسی به گلیم بافی علاقه داشته باشد ، هنرسختی نیست . وقتی کسی این کار را دوست داشته باشد با این کار آرامش پیدا می کند.
افق کویر:آیا افرادی که در اینجا کار می کنند بیمه هستند؟
نه، ولی اگر بتوانم تولید را زیاد کنم و در آمد بیشتری داشته باشم این کار را نیز انجام می دهم
افق کویر:چند سال است که مشغول به این کار هستید؟
گلیم بافی را به مدت ۲ سال اما هنرهای دستی را به مدت ۱۰ ساله است که انجام می دهم و هیچ گاه از این کار خسته نشدم . چون علاقه داشتم و همسرم نیز مرا همراهی می کرد و مشوق اصلی من بود.
افق کویر چند نفر در اینجا ثبت نام کرده و آموزش دیدند؟
به غیر از کار آنلاین، ۲۰ نفر در بافق و ۳۰ نفر در بهاباد آموزش داده ام. استقبال هنرجویان خوب می باشد. اما بعد از مدتی خسته می شوند و کار را رها می کنند.
افق کویردر کارگاه چند نفر می توانند به طور دائم کار کنند؟
هر چه تعداد بافنده ها بیشتر باشد، ما دستگاه قالی بیشتری می توانیم راه اندازی نماییم و برای کار قالی بافی همزمان می توانند ۱۵ نفر کار کنند و برای گلیم بافی هر تعدادی که هستند برایشان کار است.
افق کویر از سختی کارتان بگوید؟
سخت ترین کارم این است که به تنهایی کار انجام می دهم. حتی مشتری از خارج هم پیدا کردیم. ولی به علت نداشتن بافنده ای که بخواهد مدام کار کند بازار کار را از دست دادیم. مثلا اگر بخواهم ۵۰ تا از این گلیم را بفروشم. باید ۵۰ نفر را آماده به خدمت داشته باشم که کار را زودتر تحویل بدهم. نیروی کار در بافق و روستای مبارکه خیلی کم است و زنان مرا همراهی نمی کنند. شاید به خاطر حقوق کم آن است. اما وقتی بازار خارجی تصویب شد ما می توانیم حقوق بالاتری بدهیم اما همه می خواهند در مرحله اول این کار را تحویل می دهند حقوق خوبی نیز دریافت کنند.که این کار میسر نیست. اگر زنان هنرمند ما را همراهی می کردند خیلی خوب بود.
افق کویر چه توصیه ای برای جوانان که جویای کار هستند دارید؟
هیچ کاری عار و عیب نیست. هرکاری به آن علاقه دارند انجام بدهند. بهتر از این است که دستشان را جلوی کسی دراز باشد.
افق کویر چه انتظاری از مسئولین دارید؟
فقط بگذارند ما کار کنیم. آنچه می توان گفت علیرغم تلاش های عده ای از کار آفرینانی مانند طاهره زینلی هنر گلیم بافی و قالی بافی نیز مانند صنایع دستی دیگری همچون بادبزن، جارو، پادری و… نمی تواند در شهر معدنی بافق به عنوان یک شغل طرفداران زیادی پیدا کند. چرا که اصولا زنان آن را با شغل های معدنی مقایسه می کنند و وقتی می بینند درآمد زیادی ندارند. آن را رها می کنند.هنرهایی که اگر ادامه داشت علاوه بر آن که در دراز مدت می توانست باری از مشکلات اقتصادی خانواده بردارد. باعث می شد نام بافق به عنوان صنایع دستی های زیبایش در شهر ها و مکان های دیگر بدرخشد و این کار تلاش مسئولین را می طلبد تا با تبلیغات بیشتر زنان را به سمت هنرهای دستی دعوت کنند.
سارا شفیعی- حدیثه امیریان|
