شرکت صنایع کاشی و سرامیک زمرد بافق در سال ۱۳۷۷ در زمینی به مساحت ۲۵۰ هزار متر مربع در کیلومتر پنج جاده سنگ آهن مرکزی ایران واقع در شهرستان بافق احداث گردیده است. سرمایه اولیه شرکت مبلغ ۸۰ میلیون ریال می باشد که توسط سهامداران شرکت تامین گردیده است. حدود ۳۵ درصد از سهام شرکت توسط افراد بومی شهرستان بافق و مابقی توسط افراد غیر بومی خریداری شده است. ماشین آلات اولیه بر مبنای تولید ۳ میلیون متر مربع انواع کاشی کف لعابدار از کشور ایتالیا خریداری و پس از نصب در نیمه دوم سال ۱۳۸۲ به بهره برداری رسیده است. همزمان با نصب ماشین آلات اولیه، شرکت موفق به اخذ موافقت جهت تکمیل ماشین آلات طرح تا سقف هشت میلیون مترمربع در سال گردید و ماشین‌آلات تکمیلی از شرکت nassetti خریداری و به کشور حمل گردید که در نیمه دوم سال ۸۴ بخش اول ماشین آلات تکمیل و در نیمه دوم سال ۸۵ بخش دوم آن نیزبه بهره برداری رسیده است که ظرفیت تولید کارخانه تا سقف هشت میلیون مترمربع انواع کاشی کف در سال افزایش یافته است.
خبرنگار هفته نامه افق کویر اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۲ نیز گفتگویی با علی امین هئیت مدیره کارخانه کاشی و سرامیک بافق که دارای سابقه مدیریت در کارخانه میبد می باشد انجام داد وی در خصوص کارخانه کاشی بافق بیان کرد:کارخانه کاشی بافق امکاناتی دارد که در هیچ جای کشور نیست، نظیر دستگاهها، متراژ تولید، امکانات فنی، بعضی از امکانات مثل قسمت شابلون زنی نظیرش در هیچ جای کشور نیست و نسبت به کارخانه های دیگر کاشی و سرامیک هیچ مشکلی ندارد.فقط فرق اساسی این کارخانه با کارخانه های میبد در آن است که واحدهای میبد گاز لوله کشی دارد.
حال با توجه به فعالیت این کارخانه از سال ۷۸ تا کنون هیچ گونه شفاف سازی در خصوص اطلاعات سوددهی یا عدم سوددهی کارخانه از سوی مسئولین در دسترس نیست؛ البته چهره کارخانه کاشی در بین شهروندان به صورت یک کارخانه ورشکسته شناسانده شده است، هرچند این کارخانه فعالیت داشته و فروش نیز دارد. همین موضوع باعث گردید تا بافقی ها نسبت به سرمایه گذاری بدبین شده و در طرحهای تولیدی مشارکت نداشته و به سمت سرمایه گذاری در بخش ملک، تأسیس مغازه و فروشندگی روی بیاورند.
در ادامه گفتگوی هفته نامه افق کویر پیرامون عدم موفقیت کارخانه کاشی بافق از ابتدا تا کنون را با دکتر علی محمدی، عضو هیئت علمی دانشگاه اردکان و مشاور صنایع کاشی و سرامیک استان را می خوانید:
“اگر بخواهیم بررسی کنیم که مشکل کارخانه چه بوده است که به سودآوری کامل نرسیده است، نیاز به بررسی دقیق و کامل دارد وعارضه یابی را نمی‌توان بدون مطالعه و تحقیق انجام داد ، ازمواردی که در عدم توفیق کارخانه کاشی بافق تاثیر گذار است را می توان به بعد مسافت اشاره کرد، با توجه به اینکه شهرستان بافق ۱۳۰ کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد و قطب صنعت کاشی در حال حاضر میبد، اردکان و مهریز می باشد، شهرستان هایی که فاصله زیادی با استان یزد دارند، مشکلات عدیده ای فرارویشان ایجاد می گردد،
دومین عامل آن می توان به نبود نیروی متخصص و کارآمد اشاره کرد.
متاسفانه نیروهای زبده و متخصص در شهرستان بافق در صنعت فولاد و گندله سازی مشغول به فعالیت می باشند و نیرویی که تخصصی در صنعت شرکت کاشی و سرامیک کار کرده باشد، شاید درشهرستان بافق کمتر در دسترس باشند و اگر چنین نیروهای زبده ای بخواهند از یزد و شهرستان اطراف به بافق بیایند، معمولا حقوقهای بالا یی مطالبه می کنند و به علت بعد مسافت، عدم تمایل خود را جهت طی نمودن روزی ۳ ساعت در مسیر بافق- یزد ابراز می دارند. لذا پیش‌بینی می‌شود صنعت سرامیک در شهرستان بافق با محدودیت نیروی متخصص روبه‌رو است که بسیار در توفیق کارخانه و موفق بودنش تاثیرگذار است.
بحث بعدی که ان هم از فاصله زیاد شهرستان بافق ایجاد می شود، دسترسی به قطعات یدکی ملزومات و زیرساخت‌های دیگر است. فرض کنید اگر در اردکان قطعه ای از قطعات یدکی‌یکی از شرکتها خراب شود یا نیازی به ساخت قطعه ی یدکی باشد، زمان زیادی صرف یافتن تراشکار یا پیمانکار مناسب صرف نمی شود و یا این که شرکت ها می‌توانند به راحتی از شرکتهای همجوار به راحتی قرض بگیرند، ولی قطعه ای که درکارخانه کاشی بافق خراب می‌شود تا بیایند در یزد پیدا کنند و جایگزین کنند، بعد مسافت ممکن است خط تولید را چندین سال تعطیل کنند.
همچنین بعد مسافت دسترسی به مواد اولیه وبازارها را مشکل ساز می کند؛حتی بعد مسافت بر روی قیمت محصولات نیز تأثیر گذار است، کاشی وسرامیکی که در کارخانه های اردکان و میبد تولید می شود،با توجه به اینکه به بازارهای هدف نزدیکتر است. بر روی قیمت تمام شده کالا تأثیر گذار است وقیمت تمام شده کالا در شهرستان اردکان و میبد پایین تر از محصولات بافق خواهد بود و این خود یک‌مزیت رقابتی برای این مجموعه ها محسوب می شود. به یاد داشته باشید، در کشور ما سهم حمل و نقل بین ۱۵ تا ۲۰ درصد قیمت تمام شده محصول را به خود اختصاص می دهد
وی درپایان در مورد علت سود دهی متفاوت کارخانه های کاشی اردکان و میبد و یزد و مهریز ،گفت: اکثریت آن ها دارای سوددهی هستند و سود خوبی به سهامداران پرداخت می کنند. برخی به صورت سالیانه و برخی به صورت اقساطی و علی الحساب سود را تقسیم می کند.
هفته نامه افق کویربافق قصد دارد سال آینده گزارشی از کارخانه های موفق شهرستان اردکان یا میبد به خوانندگان ارائه دهد.
معصومه غلامرضاپور