نحوه زندگی امام زمان علیه السلام

بعضی افراد پرسش هایی درباره نحوه‏ی زندگی حضرت مهدی علیه السلام برایشان مطرح است؛ مثلا این که کجا زندگی می‏کنند؟ آیا مردم ایشان را می‏شناسند؟ ازدواج کرده اند؟ و…
مطلبی که با توجه به روایات حتمی است، این است که حضرت مهدی علیه السلام در بین مردم زندگی و رفت و آمد دارند؛ اما کسی ایشان را نمی‏شناسد! همانطور که از امام صادق علیه السلام روایت شده که می‏فرمایند: «حضرت صاحب الامر علیه‎السلام از این جهت با حضرت یوسف علیه السلام شباهت دارد که برادران یوسف، با این که عاقل و دانا بودند و قبلا هم با وی معاشرت داشتند، وقتی به محضرش شرفیاب شدند تا خودش را معرفی ننمود، او را نشناختند و با این که بین ایشان و حضرت یعقوب علیه السلام بیش از ۱۸ روز راه، فاصله نبود، حضرت یعقوب علیه السلام از وی اطلاعی نداشتند.
پس چرا این مردم انکار می‏کنند که خداوند همین عمل را نسبت به حجت خویش حضرت صاحب الامر علیه السلام نیز انجام دهد؟ آن حضرت هم، در بین مردم تردد کند و در بازارشان راه برود و بر فرش ایشان قدم بگذارد، ولی او را نشناسند و به همین وضع زندگی کند تا هنگامی‏که خداوند به او اذن معرفی به مردم را بدهد.»(۱)
حضرت صاحب الزمان علیه السلام در مکان‏های خاصی تشریف فرما می‏شوند و به مکان‎هایی حتما قدم نمی‏گذارند. در مجالس لهو و لعب گام نمی‏گذارند؛ اگر چه بر آنها نظارت و تسلط دارند و خداوند ایشان را از اخبار آنها آگاه می‏گرداند. ایشان در مراکز فساد و حرام وارد نمی‏شوند.
آن بزرگوار به زیارت امام حسین علیه السلام، پیامبر صلی الله علیه وآله و امامان دیگر مشرف می‏شوند؛ به اجتماعات دینی (علمی و تعظیم شعائر(۲) لطف خاصی دارند و هر ساله در مراسم حج شرکت می‏کنند.(۳)
درباره همسر و فرزند داشتن آن بزرگوار هم به علت این که ایشان در غیبت به سر می‏برند، اطلاع دقیقی در دست ما نیست؛ ولی در برخی روایات و ادعیه(۴) به آن اشاره شده است؛ اما آنچه که حائز اهمیت می‏باشد، این است که این قبیل مسایل به حکمت خدا بر ما پوشیده است و دانستن آن فایده‏ای برای ما ندارد.(۵)
گاه اراده‏ی حق، متعال، بر این قرار می‏گیرد که بندگان از علت مسایلی به طور کامل آگاه نشوند و این را آزمایشی برای ایشان قرار می‏دهد؛ پس با سوال کردن‏های زیاد نباید پیگیر مطلب شد(۶) و البته دانستن آن هم هیچ کمکی به ما در مسیر زندگی نمی‎کند.
مثال قرآنی که می‏توان به آن اشاره کرد داستان جناب طالوت است.(۷) هنگامی که به جنگ با جالوت می‏رفتند به نهر آبی رسیدند؛ جناب طالوت گفت: هر کس از این نهر آب بنوشد از من نیست، مگر به قدر یک جرعه؛ و هر کس ننوشد از ما خواهد بود. این مسأله آزمایشی بود برای لشکر ایشان و جالب است فقط ۳۱۳ نفر در این آزمایش موفق شدند و ۶۰ هزار نفر مردود شدند!(۸)
پیرامون زندگی خصوصی حضرت نیز اگر ما به جست‏و‏جو نپردازیم، برایمان بهتر است. آن‏چه که به آن سفارش شده‏ایم شناخت حقیقی اماممان است و این که بدانیم تمسک به ایشان سبب هدایت(۹) و آرامش(۱۰) در زندگیمان می‎شود؛ وجود امام عصر علیه السلام همانند خورشید پشت ابری(۱۱) است که گرچه او را نمی‏بینیم؛ اما می‏توانیم از انوار وجودشان استفاده کنیم. امام زمان علیه السلام به احوال و مشکلات ما آگاهند، در مواقع گرفتاری و حساس از مردمان دستگیری کرده، برای ما دعا می‏کنند و هم چنین از جانب ما به درگاه الهی توبه می‏کنند.
حضرت مهدی ارواحنا فداه خود فرموده‏اند: «ما از یاد شما غافل نیستیم و در رعایت شما سهل انگاری نمی‏کنیم؛ اگر چنین نبود بلاها بر شما نازل می‏شد و دشمنان شما را ریشه‏کن می‏کردند.»(۱۲)
آری امام در حال غیبت هم:
۱-حجت خدا بر روی زمین است.(۱۳)
۲- حوائج متوسلین را برآورده می‏سازد.(۱۴)
۳- ناظر کردارها است.(۱۵) ( بنابراین مردم معتقد، از گناه و خلافکاری چشم می‏پوشند و راه اصلاح و تقوی در پیش می‏گیرند.) در انتها فراموش نکنیم؛ در صورتی که با اخلاص برای تعجیل فرج آن عزیز دعا کنیم، دولت کریمه زودتر برپا خواهد شد. هم چنان که امام صادق علیه السلام فرمودند: «اگر شما هم مثل بنى اسرائیل(۱۶) در درگاه خداوند به گریه و زارى بپردازید، خداوند فرج ما را نزدیك خواهد كرد؛ اما اگر چنین نباشید، این سختى تا پایان مدتش خواهد رسید.»(۱۷)

پی نوشت:
(۱) بحارالانوار/ ج۵۲/ ص ۱۵۴/ ح۹
(۲) ابو عبد اللَّه علیه السلام فرمودند: آیا با هم مى‏نشینید و گفتگو می‏کنید؟ گفتم آرى فداى تو شوم. فرمودند: من این گونه مجالس را دوست دارم؛ پس اى فضیل امر ما را احیا كنید! خداوند رحمت كند كسانى را كه امر ما را احیا می‏كنند. اى فضیل كسى كه از ما یاد كند یا نزد وى از ما یاد شود و از چشمانش به اندازه پر مگسى اشك بیرون آید، خداوند گناهان او را اگر چه بیشتر از كف دریاها باشد مى‏آمرزد. ( مصادقه الاخوان/ ص ۳۳)
(۳) اصول کافی/ ج۲/ ص ۱۳۸
(۴) اللهم اَعطِهِ فی نَفسِهِ و ذُریَّتِهِ… (دعای عصر روز جمعه در مفاتیح)
(۵) یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْیاءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُۆْكُم) (مائده/ ۱۰۱)
(۶) پیغمبر اكرم از كثرت سوالات و گفتار بى مورد نهى کردند. ( تفسیر جامع/ج۲/ ص۲۷۱)
)(۷) بقره/ ۲۴۹
(۸) تفسیر جامع/ ج۱/ ص ۳۶۶
(۹) اصول کافی/ ج۱/ ص ۲۸۶
(۱۰) ذیل آیه (الا بذکر الله تطمئن القلوب) آمده است که ذکر الله، اهل بیت علیهم السلام هستند که یاد آنها یاعث آرامش قلبهاست.(تفسیر قمی/ ج۱/ ص۳۶۵)
(۱۱) اصول کافی/ ج۲/ ص ۸۶۷
(۱۲) فضائل الشیعه/ ص۳
(۱۳)مفاتیح الجنان/ زیارت حضرت صاحب الامر علیه السلام ( السلام علیک یا حجه الله و دلیل ارادته)
(۱۴)کتاب نجم الثاقب/ باب نهم
(۱۵) ذیل آیه ۱۰۵توبه آمده است که منظور از مۆمنین، ائمه علیهم السلام هستند. ( تفسیر جامع/ ج۳/ ص۱۶۷)
(۱۶) وقتی عذاب بر بنی اسرائیل طولانی شد، چهل صباح به پیشگاه الهی گریه کردند تا این که خداوند به حضرت موسی علیه السلام وحی کرد و ۱۷۰ سال از عذاب آنها کم نمود.(تفیسر عیاشی/ ج۲/ ص ۱۵۴)
(۱۷) مهدى موعود ( ترجمه جلد ۵۱ بحار الأنوار)/ چاپ ۲۸/ ص۹۰۴
محمد هادی زاده – بخش مهدویت تبیان