اگر از ساختن وسایل مختلف لذت برده و کار با چوب را دوست دارید، نجاری برای شما مناسب است .نجاری فن و هنر کار با چوب است. نجار انواع وسایل چوبی را ساخته و نصب می کند. این وسایل می تواند انواع درب و پنجره، مبلمان، کابینت و … باشد.
به گزارش هفته نامه افق کویر، کمتر کسی در بافق هست که مغازه نجاری “برداران قانعی” را نشناسد، “مرحوم حاج رضا قانعی” از قدیمی ترین نجاران بافقی بود که بعد از فوت وی اداره مغازه به دست پسرانش سپرده شد، در راستای معرفی صنایع و مشاغل، در این شماره به سراغ برادران قانعی رفته و گفتگویی با آنها انجام شده است.
افق کویر: خودتان را معرفی کنید و از سابقه کاریتان بگویید؟
حمید رضا قانعی، فوق دیپلم متالوژی مواد، پسر ارشد مرحوم حاج رضا قانعی هستم. از کودکی همراه با برادرانم “سعید” و “عباس” وارد این حرفه شدیم؛ البته یکی از برادرانم به صورت جداگانه مغازه کابینت سازی در بافق دارد.
افق کویر: مختصری درباره زندگی مرحوم رضا قانعی توضیح دهید؟
پدرم از سن ۷ سالگی در بازار شاهزاده فاضل یزد به این حرفه مشغول شد. وی سواد خواندن و نوشتن نداشت و کار را به صورت تجربی یاد گرفته بود. در سن ۱۶ سالگی به عنوان کارگرنجاری به بافق آمده و در شرکت سنگ آهن مرکزی مشغول به کار می شود، در سن ۱۸ سالگی به خدمت مقدس سربازی رفته؛ سپس به عنوان کارگر در سنگ آهن استخدام می گردد. وی اولین مغازه نجاری خود را در سال ۱۳۵۳ در خیابان چهارده معصوم(ع) تأسیس نموده و در سال ۱۳۶۲ مغازه خود را به خیابان وحشی بافقی انتقال می دهد، در سال ۱۳۶۸ با اصرار به مدیر عامل شرکت سنگ آهن مرکزی با ۲۳ سال سابقه خود را باز خرید و به صورت رسمی و تمام وقت به کار نجاری می پردازد؛ بالاخره در سال ۱۳۸۵ مغازه نجاری فعلی را در بلوار انقلاب، نبش میدان بهارستان با متراژ۱۵۰۰ مترمربع تأسیس نموده است.
افق کویر: در زمان گذشته از شغل نجاری چه محصولاتی تولید می گردید؟
تخت، کمد، جعبه، میز، صندلی، درب های چوبی قدیمی،کُرسی
افق کویر: در حال حاضر از حرفه نجاری چه محصولاتی تولید می شود؟
درب های ورودی، درب های ضد سرقت، نرده، پله، دکور، کمد و کابینت
افق کویر: نجاری چگونه شغلی است؟
نجاری از شغل های انبیاء بوده و شغلی است که تکنیک های جالبی دارد و با یک تکه چوب می توان وسایل زیادی ساخت و در زمان گذشته که هنوز آهن کشف نشده بود برای ساخت خانه، درب، چرخ های گاری و میخ ها از چوب استفاده می شد تا اینکه بر اثر مرور زمان آهن به بازار آمد.
افق کویر: در حال حاضر چند کارگاه نجاری در بافق فعالیت دارند؟
کارگاه نجاری به آن صورت نیست، مغازه هایی که وجود دارند شغل های جدید نجاری مانند کابینت ام دی اف، لترون و … هستند.
افق کویر:چند کارگر در مغازه شما مشغول به کار هستند؟
۱۲ کارگر، همگی بیمه می باشند؛ ۳ کارگر بافقی و بقیه غیر بومی هستند.
افق کویر: شما به عنوان یک کارآفرین با چه مشکلاتی روبرو هستید؟
در حال حاضر مشاغل تولیدی با مشکلات زیادی روبرو هستند، هنگامی که مشتری قیمت از ما می گیرد تا زمانی که سفارش را تحویل مشتری دهیم، قیمت ها دو برابر شده است،کار ما در اینجا فقط مشتری مداری بوده است؛ درحالیکه سرمایه ما کم شده، ثبات قیمت نیست و دولت نیز پشتیبانی نمی کند. مشکل دیگری که ما از آن رنج می بریم، نبود کارگر در بافق می باشد، درشهرک صنعتی مبارکه سوله بزرگی تأسیس، حتی دستگاه های آن را مجهز نمودیم تا در آنجا به تولید مبل بپردازیم، از آنجا که با کمبود کارگر مواجه بودیم، کار را نیمه کاره رها کردیم، حتی در همین کارگاه که مشغول به فعالیت هستیم حداقل به ۶ کارگر دیگر نیاز داریم، کمبود نیرو باعث شده تا پذیرای همه مشتریان نباشیم.
افق کویر: چرا در بافق باکمبود کارگر روبرو هستید؟
به خاطر وجود شرکت سنگ آهن مرکزی؛ حدود ۷۰ الی ۸۰ نفر در این مغازه مشغول به کار شدند، ولی به محض این که به استخدام سنگ آهن در آمدند، کار را رها کردند؛ حتی بهترین استاد کار نجار را داشتیم،که کار را رها کرده و در قسمت خدمات شرکت سنگ آهن مشغول به کار شده است؛ وقتی از او سؤال کردم؛ چرا این شغل را انتخاب کردی؟ در پاسخ گفت: در معدن یک ساعت کار می کنی و بقیه روز آزاد هستی؛ در حالی که باید در کارهای تولیدی مدام مشغول به کار باشی!
افق کویر: سرمایه اولیه برای شخصی که بخواهد یک نجاری تأسیس کند در حال حاضر چقدر است؟
اگر شخصی بخواهد تنها برای خودش کار کند و نیاز به شاگرد نداشته باشد با ۵۰۰ میلیون تومان می تواند کار خود را شروع کند.
افق کویر:چرا برخی از مشتریان برای تجهیز منزل خود به سراغ کارگاه های مرکز استان می روند؟ به نظر شما تفاوت قیمت وجود دارد؟
خیر، قیمت ما طبق اتحادیه یزد است، فقط تفاوت قیمت به خاطر جنس نامرغوب است، بیش از۲۰ مدل ام دی اف وجود دارد. از جنس نامرغوب در وسایل خود استفاده می کنند، حتی مشتری داشتیم که برایش جنس لترون با روکش ام دی اف کار کرده بودند.
افق کویر:آیا حوزه فعالیت شما مربوط به بافق است یا خیر؟
ما فقط برای بافق کار نمی کنیم، حداقل دو هفته ای یکباریک خانه در یزد از نظر درب، کابینت، دکور و… تجهیز می کنیم.
افق کویر: چوب را از کجا تهیه می کنید؟
چوب ها از روسیه وارد کشور می شود، ورق دور آن از ترکیه یا مالزی، چسب آن از چین، حتی کاغذی که در چوب بری استفاده می کنیم وارداتی است.
افق کویر: به نظر شما چرا کارخانه نئوپان بافق تعطیل شد؟
روزی که کارخانه نئوپان در بافق تأسیس شد، مرحوم پدرم موافق نبود، چون معتقد بود که مواد اولیه آن در شهرستان وجود ندارد، باید کارخانه در جایی باشد که مواد اولیه همانجا باشد؛ درضمن این کارخانه مختص درخت خرما تأسیس گردید؛ در حالی که چوب درخت خرما برای نئوپان مناسب نیست. ایراد دیگری که داشت از دستگاههای چینی دسته دوم استفاده کردند که همیشه نیاز به تعمیر داشت و باعث ورشکستگی کارخانه نئوپان شد.
افق کویر:چوب ها را چگونه تشخیص می‌دهید؟
برخی از چوب ها با نگاه کردن نیز کیفیت آن مشخص می گردد؛ اما برخی دیگر، حتماً باید برش بخورد تا جنس و کیفیت آن مشخص گردد.
افق کویر: به نظر شما علاقه به کابینت‌های شیک بیشتر در خانواده های با سطح مالی زیاد است یا در سطح پایین جامعه؟
چشم و هم چشمی زیاد است، تمام اقشار به کابینت های شیک روی آوردند، مخصوصاً قشر جوان که خانه نوساز دارند، چون معتقدند کابیت در دید هست؛ از کابینت های شیک و به روز استفاده می کنند.
افق کویر: چوب درخت “گز” چه کاربردی در صنعت نجاری دارد؟
چوب گز هیچ کاربردی ندارد، حتی اگر آن را آتش بزنند، دود و بوی آن زیاد است و برای نجاری نیز مناسب نیست، چون چوب آن محکم و سخت است و باعث خراب شدن تیغ دستگاه نجاری می گردد.
افق کویر: به نظر شما حرفه نجاری به صورت شاگرد و استادی آموزش داده می‌شود و یا جزء رشته های دانشگاهی است؟
رشته نجاری در دانشگاه تدریس می گردد؛ ولی بیشتر به صورت استاد و شاگردی است، چون تنها به صورت تئوری نمی توان در این رشته مهارت کسب کرد، حتما باید به صورت تجربی نیز آموزش ببینند.
افق کویر: یک نفر که می خواهد رشته نجاری را یاد بگیرد، چقدر زمان نیاز دارد؟
اگر بخواهد فوت و فن شغل نجاری یاد بگیرد، حداقل ۲ سال زمان نیاز دارد، در حرفه درب سازی ۵ الی ۶ ماه مهارت کسب می کنند، ولی برای کابینت سازی طی ۳ الی ۶ ماه، ماهر می‌شوند.
افق کویر: شما به عنوان کارآفرین، تا کنون چند نفر شاگرد وارد بازار کار کردید؟
نزدیک به ۳۰ نفر، حتی دو نفر از شاگردهای ما، استادکارهای خوب در شهر یزد هستند، در حدود ۸ نفراز کابینت سازان در بافق ، شاگرد ما بودند.
افق کوی: می توانید از خاطرات مرحوم پدرتان برای ما بگویید؟
پدرم برای ما تعریف می کرد در آن زمان که وسایل برقی وجود نداشت، کار با وسایل نجاری سخت و طاقت فرسا بود. وی تعریف می کرد؛ زمانی که کودک بودم اره های دوسری که شاید طول آن حدود ۱متر ونیم بود وجود داشت، در آن زمان داخل چاله می رفتم و خود را آویزان اره می کردم و اره را بر سرچوب به طرف پایین می کشیدم، دوباره استاد از آن طرف اره را به سمت بالا می کشید و با مشق چوب را برش می دادیم.
وی تعریف می کرد اوایل که میخ های آهنی وارد بازار شده بود، استاد کارم یک قرون به من داد تا میخ بخرم، در آن زمان میخ ها را درون پاکت های کاغذی می ریختند، دوان دوان که به سمت مغازه می آمدم، به زمین خوردم و میخ ها در دستم فرو رفت و دستم خون آلود شود.
افق کویر: از خطرات شغل نجاری بگویید؟
هر شغلی خطرات خاص خود را دارد؛ اگر لحظه ای حواست پرت شود ممکن است دست یا انگشتانت قطع گردد.
افق کویر: اگر به گذشته برگردید دوباره همین شغل را انتخاب می کنید؟
بله، چون از همان دروان کودکی با این شغل آشنا شدم و علاقه زیادی به این حرفه دارم.
افق کویر: چه سخنی با مسئولین دارید؟
در حال حاضر مشکل تمام تولید کنندها نبود کارگر، نبود جنس و بی ثباتی قیمت ها در بازار می باشد؛ برای رفع بیکاری در کشور، باید دولت در قدم اول از تولید کنندها حمایت کند؛ در حالی که دولت اصلاًبه فکر تولید کنندها نیست، حتی سقف بیمه کارگرها را افزایش داده است.
افق کویر: چه سخنی با مردم دارید؟
قبلاً ما کابینت یک ساله برای مردم می ساختیم، جنس فراوان بود و بازار ثبات داشت تا آن جا که امکان داشت ملاحظه مشتری را می کردیم؛ چراکه کار ما آخرین مرحله خانه سازی است و فردی که خانه می سازد، در آن زمان از نظر مالی در مضیقه است. الان مشتری توقع دارد مانندسه سال پیش با وی کار کنیم، یک خانه را که به ما تحویل می دهند هزینه ساخت درب ها و کابینت آن نزدیک به ۷۰ میلیون تومان می شود و مشتری توقع دارد ماهیانه یک میلیون و نیم به صورت قسطی پرداخت کند، گمان می کند از این ۷۰ میلیون تومان، ۳۰ میلیون تومان آن برای مغازه دار سود است؛ در حالیکه ما باید جنس را نقد خریداری کنیم، حقوق کارگر، آب، برق، بیمه و… را پرداخت کنیم و تنها دست مزدی که برای ما می ماند؛ حدود ۱۲ میلیون تومان می باشد که اگر آن را بخواهند به صورت قسط های بلند مدت پرداخت کنند، ورشکسته خواهیم شد. در سه ماه گذشته نزدیک به ۳۰۰ الی ۴۰۰ میلیون تومان ضرر کردیم و آن به خاطر قول و وعده هایی بود که به مشتری داده بودیم، مشتری قیمت را از ما سؤال می کند، ولی هنگام نصب قیمت ها دوبرابرشده است و ما به خاطر قراردادی که بسته بودیم، مجبور بودیم کار مشتری را انجام دهیم؛ در حالیکه واقعا متضرر شده بودیم.
افق کویر: به نظر شما ویژگی یک نجار موفق چیست؟
نه تنها شغل نجاری؛ بلکه هر شغل دیگری باید با عشق و علاقه آغاز شود تا در نهایت نتیجه بدهد؛ وقتی که علاقه و پشت کار در شغلی باشد، جنس تولید شده هم با کیفیت به دست مشتری می رسد، مشتری هم رضایت دارد و در نهایت سازنده و تولیده کننده نیز به سود خود می رسد.
افق کویر: قیمت محصولات برای مصرف کننده چگونه است؟
قیمت درب چوبی با قفل و دستگیره از ۹۰۰ هزارتومان الی یک میلیون و ۵۰۰ هزارتومان است و قیمت هر متر کابیت از ۲ میلیون و سیصد هزارتومان الی ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می باشد.
نشانی: بافق- بلوار انقلاب- نبش میدان بهارستان
تلفن تماس: ۳۲۴۲۴۱۸۳- ۰۹۱۳۱۵۲۴۷۲۶
