به گزارش هفته نامه افق کویر، قالی بافی هنر دستان زنان و دختران بافقی است که از دیرباز تاکنون به عنوان منبع درآمد شهرستان بافق محسوب می شده است، با گذشت زمان، شاغل شدن مردان در سنگ آهن و کسب در آمد بیشتر، زنان بافقی نیز این هنر را کنار گذاشته؛ اما دوباره در سالهای اخیر با افزایش قیمت صنایع دستی از جمله فرش دستباف، عده ای از خانم ها در منزل و برخی نیز با گردهمایی در مراکز وابسته به پایگاه های بسیج مشغول به بافت قالی هستند تا با دستان هنرمندشان کمک خرج خانواده خود نیز باشند.
خبرنگار این نشریه، هفته گذشته پیرامون این موضوع به پایگاه مسجد حضرت جوادالائمه واقع در شهرک مناجات رفت و با مسئولان و برخی از خواهران فعال بسیج پایگاه حضرت مریم (س) که با نصب دو دستگاه دار قالی، مشغول به فعالیت قالیبافی در این مکان هستند گفتگویی انجام داده است که در ادامه می خوانید.
در ابتدا “ربابه ملا حسینی” سرگروه صندوق قرض‌الحسنه و جهادی گفت: هدف از راه اندازی این کارگاه آموزش روش آسان بافت، ایجاد اشتغال برای حداقل ۱۲ نفر زن خانه دار، کمک به رونق تولید و اقتصاد کشور و حفظ هنر فرش دستباف بود که با حمایت فرمانده حوزه شهدای خواهر”زهرا مسلمان” تصمیم گرفتیم دو دستگاه دار قالی در محل زیرزمین مسجد جوادالائمه نصب نماییم.
وی ادامه داد: هنگام افتتاح این مکان برخی از مسئولین از جمله فرماندار و امام جمعه محترم و فرمانده بسیج سپاه در محل حضور یافتند و حتی فرماندار محترم به ما قول اعطای وام و تسهیلات جهت توسعه کارگاه دادند که متاسفانه هنوز عملی نشده است.
وی افزود: در ابتدا ۱۷ الی ۱۸ نفر از خانم ها برای بافت قالی ثبت نام کردند که در حال حاضر به خاطر کمبود فضای کار، فقط ۱۲ نفر از آنها مشغول به بافت قالی می باشند.
ملاحسینی گفت: نصب دو دستگاه دار قالی را مدت دو هفته با کمک “حدیث عباسی” یکی دیگر از بسیجیان فعال پایگاه انجام داده و حتی دارهای قالی را نیز به صورت رایگان و با کمک گروه جهادی تهیه کرده و نزدیک به ۸ میلیون تومان برای تجهیزات و سایر وسایل مورد نیاز دستگاه هزینه نموده ایم.
سرگروه بسیج خواهران پایگاه حضرت مریم ادامه داد: با توجه به اینکه هزینه رنگ قالی را نداشتم، آقای دهقان هزینه رنگ قالی را عهده دار شد و قرار شد هنگامی که بافت قالی به اتمام رسید، دستمزد بافندگان را پرداخت نماید.
وی تصریح کرد: از آنجا که دستمزد بافندگان قالی پایگاه به صورت ماهیانه باید پرداخت شود، فعلا هزینه دستمزد را شخصا و گاهی با کمک گرفتن از صندوق قرض‌الحسنه پرداخت می کنم تا در زمان پایان بافت قالی، هزینه هایی را که انجام گرفته است دریافت نمایم.
وی ادامه داد: تمام هزینه اولیه را شخصا و دستمزد بافندگان را گاهی از محل صندوق قرض‌الحسنه پرداخت کرده ام؛ چون می خواستیم با این اقدام، کار و حرفه ای هنری برای زنان و دختران پایگاه فراهم کنم.
در ادامه حدیث عباسی سرگروه حضرت مریم و حسابدارصندوق قرض الحسنه جواد الائمه (ع) گفت: اگر برای انجام این کار، حمایت می شدیم و تمام هزینه های اولیه قالی نیز پرداخت می شد، می توانستیم در صورت فروش قالی و کسب سود از محل فروش، دستمزد بیشتری نیز به خواهران بافنده پرداخت نماییم.
عباسی اضافه کرد: با توجه به این که پایگاه حضرت مریم(س) دو صندوق قرض الحسنه دارد ، امیدوارم این روند ادامه داشته باشد تا ضمن کارآفرینی برای خواهران، بخشی از سود حاصل از این کار را بتوانیم در زمینه اعطای وام قرض الحسنه به خواهران هزینه نماییم.
سپس خبرنگار هفته نامه افق کویر از چندتن از زنان که مشغول به بافت قالی بودند گزارشی تهیه کرد که در ادامه می خوانید:
در ابتدا فخر السادات رضوی ۵۰ ساله در حالی که مشغول به بافت قالی بود، گفت: زمانی که متوجه شدم پایگاه دار قالی نصب کرده، در کلاس پایگاه ثبت نام و روزها به این مکان می آیم و به بافت قالی مشغول هستم. وی ادامه داد: از ۹ سالگی این حرفه را یاد گرفته و خیلی به قالی بافی علاقه داشتم؛ حتی در منزل پدر و همسرم نزدیک به ۲۰ دار قالی بافته ام؛ اما مدت زیادی بود که این حرفه را رها کرده بودم.
رضوی افزود: اگر صبح ها به قالی بافی بیایم، نزدیک به ۴۰ الی ۵۰ هزارتومان کار می کنم.
فتوحی اظهار کرد: سعی می کنم هر روز برای بافت قالی به این مکان مراجعه داشته باشم؛ اما دستمزد پودی ۸هزارتومان است که بسیار کم می باشد. وی افزود: ای کاش دستمزد را افزایش می دادند.
دهقانزاده زن ۴۵ ساله بافقی گفت: بیشتر برای سرگرمی و دورهمی به کارگاه می آیم که به بافت قالی نیز مشغول هستم.
وی ادامه داد: متأسفانه هیچ کدام از فرزندانم علاقه به بافت قالی ندارند.
طاهره ابراهیمی خوسفی با بیان اینکه روزانه پنجاه هزار تومان در این جا کار انجام می دهم اذعان داشت: در این مکان دو دستگاه دار قالی هست که یک دار قالی با روش آسان بافت می باشد و مزیت بافت این نوع قالی این است که انگشتهایمان آسیب نمی بیند.
فاطمه حسینی ۴۲ ساله تصریح کرد: از ۵ سالگی بافت قالی را یاد گرفته ام و در روزهایی که فرزندانم درس ندارند به این مکان آمده و قالی می بافم.
وی ادامه داد: در خانه پدر نزدیک به ده راس قالی بافته و دیر زمانی است که دیگر در خانه به دلیل نداشتن مکان مناسب، قالی نمی بافم.
وی در پایان گفت: اگر مسئولین کمک می کردند و تسهیلات راه اندازی قالی را در خانه در اختیار ما می گذاشتند، در خانه به بافت قالی مشغول می شدیم.
آنچه که از مشاهدات خبرنگار حائز اهمیت است، افرادی که به بافت قالی علاقه دارند، اصولاً افراد با سن ۴۰ سال به بالا هستند که از قدیم الایام این حرفه را آموخته و آن زمان که این شغل درآمد بالایی نداشته ، شبانه روز مشغول به بافت قالی بودند، حال با گذشت زمان که بافت صنایع دستی رونق زیاد گرفته و به دلیل کمبود مکان و پر کردن اوقات میانسالی خود اقدام به بافت قالی در مراکز پایگاه کردند و این در حالی که متأسفانه هیچ کدام از فرزندان زمانه الان به دلیل داشتن دستمزد اندک حاضر به حرفه آموزی در این شغل نمی باشند.
اگر مسئولین و افرادی که در این حوزه سرمایه گذاری کرده، دستمزد بالا به همراه بیمه برای صنایع قالی در نظر بگیرند، شاید تمایل جوانها برای حرفه آموزی در این مشاغل هم زیاد شود.
معصومه غلامرضاپور|
