به گزارش هفته نامه افق کویر؛ “رخصت” واژه اي كه ورزشي و غير ورزشي به محض ورود به زورخانه آن را خطاب به مُرشد به زبان آورده و اجازه داخل شدن به كهن‌ترين مكان ورزشي تاريخ كشورمان را از او درخواست مي‌كنند. زورخانه را همه مي‌شناسند، مكاني براي اجراي برنامه هاي ورزش اصيل ايراني همراه با مراسمات معنوي، برنامه‌هايي كه ريشه در اصالت، فرهنگ و سنت‌هاي مردمان ايران دارد. حال اين كه زورخانه‌ها معرف چهره هاي ماندگاري از ورزش ما هستند، كهن كسوتان و پهلواناني كه هر يك جداي از قابليت‌هاي ورزشكاري داراي منش‌هاي والاي پهلواني نيز بوده‌اند. اشعار و واژه هاي ماندگار به كار رفته شده در زورخانه‌ها را آنهايي كه در گود بوده‌اند يا خارج از آن به خوبي مي‌شناسند عباراتي كه قسمت اعظم آن از زبان فردي شنيده مي‌شود كه به نوعي رهبري و مديريت زورخانه را نيز همراه با ميان دار گود بر عهده دارد. در آخرين‌هاي ماه بهار (فروردین ماه) به سُراغ مُرشدی رفتيم كه پيشكسوتي كه نواي دلنشين ضرب و زنگ همراه با بيان پُراحساس و رسای وی برای گودنشينان زورخانه كاملاً آشناست.
مُرشد ” محمود کریمی” پيشكسوتي كه بيش از چهار دهه است به ورزش باستانی و اصيل ايراني خدمت مي‌كند، خدمتي كه سراسر عشق است و شور؛ کریمی، ۵۷ ساله بازنشسته فرهنگی که از ابتدای دهه ۵۸ وارد گود زورخانه شده و تا به حال ضمن گرمی بخش محفل پهلوانان قديم و جديد اين ديار است.
وی در این باره به خبرنگار افق کویر گفت: باتوجه به اینکه محل زندگی بنده جنب زورخانه ” شهید رنجبر” بود، در ۱۲ سالگی وارد گود زورخانه شدم. وی ادامه داد: در حین اینکه ورزش باستانی را تمرین می کردم از ” مرشد حاج حسین غلامزاده تفتی” مقدمات ضرب را فرا گرفتم و در سال ۱۳۶۲ اولین مرشد که کلاس های آکادمی را آغاز نمودم.
وی یاد آور شد: حدود یک سال دوره‌های آموزشی را نزد مرحوم استاد ” مهدی ابوالمالی” و یک دوره دو هفته ای که در تهران برگزار شد، موفق به کسب کارت مربیگری درجه یک نیز شدم.
ضرب و آواز، موسیقی زورخانه
مرشد محمود کریمی، در مورد نقش مرشد در زورخانه چنین توضیح داد: زورخانه، مکانی است که به آن مسجد دوم گفته می شود و همه جوانمردان و خوبان در این مکان حضور پیدا می کنند. مرشد هم در بالا می نشیند و با ساز و آواز خود شعر می گوید و ضرب می زند و به این وسیله ورزشکاران را موقع ورزش به گونه ای ارشاد می کنند.
وی افزود: تقریبا ۹۰ هنرجو “ضرب مرشدی” در حال پرورش می باشند که به نظرم این تنها یادگاری که توانستم برای شهرستان برجای بگذارم.
کریمی گفت: بسیار خرسندم که پسرم در ورزش باستانی به عنوان مربی در این مسیر گام برداشته و هم اکنون۲۵۰ هنرجو از رده های سنی مختلف در حال آموزش هستند.
وی اضافه کرد: بر اساس بخشنامه از اداره کل ورزش و جوانان استان یزد، زورخانه های سطح شهر باید دارای پروانه ورزشی باشند که با نداشتن این پروانه درب زورخانه بسته (پلمپ) می گردد. به همین دلیل دومین یا سومین زورخانه در استان یزد که به عنوان باشگاه به ثبت رسیده است.
قدمت زورخانه رحیم
وی در خصوص قدمت زورخانه ” رحیم هدایت” بیان کرد: قدمت این زورخانه ۳۰۰سال است که ابتدا آب انبار و در سال ۶۹ به همت مردم شریف و شهردار به یک مکان ورزش باستانی تبدیل گردید و حدود هفت سال است که این مکان از اداره اوقاف اجاره شده است.
وی تصریح کرد: در زمان گذشته بزرگان نامدار شهر شهریه برای این ورزش باستانی پرداخت نمی کردند و مرشدی که در روزهای پنچشنبه ضرب می گرفت یک مبلغ ناچیز توسط ورزشکاران جمع آوری و به عنوان حق الزحمه به او پرداخت می گردید.
وی در پاسخ به این پرسش وقتی کلمه پهلوانی را می شنوید چه حسی دارید؟ بیان کرد: پهلوانان مثل کوه یخ هستند، درسته پهلوان از شش حرف تشکیل شده؛ ولی پهلوانان از صفات و ویژگی هایی برخوردار است که مثل کوه یخ زیر آب پنهانست و به ظاهر دیده نمی شود.
زورخانه جای مهر، محبت
وی یکی از خاطرات خود را اینگونه عنوان کرد: روزهای پنچشنبه در زورخانه دعای مشکل گشا خوانده می شد مرحوم مادر ” شهید قانعی” یک روز درب زورخانه آمد و به همراه خود یک بسته نقل داشت و گفت: خواب دیدم کنار گود زورخانه ایستادم و حاجت روا شدم الان به پاس آن حاجتی که گرفتم این نقل ها را در بین پهلوانان پخش نمایید. وی ادامه داد: زورخانه جای مهر، محبت و مکانی برای ورزش، عزت و عبادت است.
وی از مسئولین خواستار شد: ورزش زورخانه ای، تنها ورزش ملی و مذهبی است که باید به این ورزش مانند دیگر رشته های ورزشی مورد اهمیت مسئولین قرار بگیرد. وی تصریح کرد: از خانواده های ورزشکاران و شهرداری که نگاه ویژه ای به ورزش باستانی داشته اند، کمال تقدیر و تشکر را دارم.
وی در پایان اظهار کرد: هر معتادی سعی دارد یک نفر را معتاد کند پس هر ورزشکاری در هر رشته ای مانند یک معتاد سعی کند یک نفر را ورزشکار نماید.
افسانه رنجبر_ حدیثه امیریان