روز بزرگداشت وکیل مدافع ۷ اسفند ماه است که به مناسبت استقلال کانون وکلا در سال ۱۳۳۱ نامگذاری شد.
کانون وکلای دادگستری ایران، به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین نهادهای مدنی ایران، همواره جایگاهی مهم در فضای حقوقی اجتماعی کشور داشته است.
تقریباً ۶۷ سال پیش در تاریخ ۷ اسفند ماه در سال ۱۳۳۱ لایحه استقلال وکلا روز ۷ اسفند هر سال به عنوان روز وکیل مدافع نامیده میشود.
“وکالت مسئولیتی مقدس و جایگاهی رفیع است که خداوند متعال خود را بدان وصف نموده است
. در متون اسلامی وکالت از جایگاهی ویژه برخوردار است و وکیل را امین دانسته اند و چه صفتی بالاتر و والاتر از امانت تا وکیل را بتوان بدان ستود.
وکالت آداب رفتاری و اخلاقی بسیاری دارد که گاه در قوانین مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است. اما بسیاری از این آداب بر هیچ ورقی نگاشته نشده است و وکیل تنها به حکم اخلاق و عرف حرفه ای، خویش را به آن پایبند میبیند.”
بخشهایی از اصول کلی و رفتار حرفه ای وکیل مدافع
وکیل برای انجام درست و کامل وظایف حرفه ای خود همواره به اصول زیر پایبند است:
-۱ رسالت والای حرفه خود را در نظر دارد و به سوگند وکالت پایبند است
-۲ احقاق حق، اجرای عدالت و حاکمیت قانون را مد نظر قرار میدهد و رفتار خود را از کینه توزی، غرض ورزی و ایذاء می پیراید.
-۳ چنان رفتار میکند که در استقلال، شایستگی، شرافت، امانت، درستکاری و صداقت او تردیدی ایجاد نشود.
-۴ به خاطر ملاحظات خود نسبت به موکل، قاضی و دیگر اشخاص، یا به خاطر خوشایند آنان، در انجام تکالیف حرفه ای کوتاهی نمی کند.
-۵ به قانون، وجدان، اصول اخلاق حرفه ای و نظامات حرفه وکالت پایبند است.
-۶ صادقانه پایبند منافع موکل است و برای تأمین منافع قانونی موکل در موضوع وکالت، همه توان خود را بهکار می‌گیرد.
-۷ خدمات حرفه ای خود را صحیح، مسؤولانه و به موقع انجام می دهد.
-۸ اسرار موکل و طرف دعوا و اطلاعات محرمانه ای که در چارچوب فعالیت حرفه ای خود از آنها آگاهی می یابد را افشا نمی کند.
-۹ فرهنگ حل اختلاف از راههای دوستانه و مسالمت آمیز را ترویج میکند و پیش از طرح دعوا، میکوشد اختلاف را از طریق صلح و سازش و داوری حل و فصل کند
-۱۰آن گاه در جایگاه دفاع از موکل قرار می‌گیرد که او را محق بشناسد.
-۱۱ در اثبات حقانیت موکل، شیوهای عادلانه بر میگزیند و از شیوههای ناروا و ناعادلانه خودداری میکند
-۱۲ از همبستگی وکلا و حرمت و منزلت حرفه وکالت حمایت میکند و برای ارتقاء آن می کوشد.
-۱۳ اجازه نمیدهد نظریات شخصی و گرایش سیاسی وی، خدشه ای به تکالیف حرفه ای وی وارد کند.
-۱۴ در حفظ مناعت طبع خود میکوشد و از رفتار متملقانه در مقابل اشخاص، به ویژه دادگاه و موکل می‌پرهیزد.
-۱۵ از وضعیت خاص و استیصال موکل، استفاده ناصواب نمی کند.
-۱۶ دعوایی را اقامه یا تعقیب نکند که به واهی بودن آن آگاهی دارد یا واهی بودن آن روشن است.
-۱۷ به بهانه احقاق حق موکل، حقوق مسلم دیگر اصحاب دعوا را نادیده نگیرد و با رفتار حرفه ای زمینه روشن شدن حقیقت واجرای عدالت را فراهم سازد.
-۱۸ چنانچه در جریان وکالت، آگاه شود که موکل در دعوا بیحق است، استعفا دهد و در صورت ادامه کار، به گونه ای عمل کند که حقی پایمال نشود.
-۱۹ چنانچه موکل تصمیم به اقداماتی خلاف منافع ملی یا عمومی گرفته باشد، در جهت منع وی اقدامات لازم را انجام دهد
-۲۰ چنانچه در جریان وکالت، در یابد که موکل مرتکب فریبکاری یا اقدام مخالف قانون، عدالت و انصاف میشود، بدون تاخیر توقف این اقدامات را درخواست کند و در صورت بی توجهی موکل، استعفاء دهد.
-۲۱ از قواعد شکلی برای احقاق حق موکل بهره ببرد. اما آنها را دستاویزی برای اطاله دادرسی و ایجاد اختلال در روند رسیدگی قرار ندهد.
-۲۲ از راهنمایی مراجعانی که مقاصد غیر قانونی دارند، بپرهیزد.
-۲۳ چنانچه به عنوان نویسنده یا مشاور در تنظیم سندی دخالت داشته باشد، در صورت وقوع اختلاف در مورد آن، برای حل اختلاف بکوشد و در صورت نیاز، برای ادای شهادت در مراجع قضایی حاضر شود.
-۲۴ از هر گونه رفتاری که موجب تخفیف منزلت حرفه وکالت نزد افکار عمومی یا موکلین می گردد، پرهیز نماید.
-۲۵ به کار دیگری اشتغال نیابد که منافی شغل وکالت باشد.
-۲۶ در مکانی دفتر دائر کند که در شان وکالت باشد و شرایط متعارف برای پذیرش و پذیرایی از مراجعان را در دفتر خود فراهم سازد.
-۲۷ به اصل رقابت سالم پایبند بوده و از هر گونه اعمال نفوذ و به کار بردن روشهای غیر اخلاقی برای گرفتن پرونده وکالتی پرهیز کند.
-۲۸ از اعتماد، سادگی و نا آگاهی دیگران، به سود خود یا موکل استفاده نکند.
-۲۹ هیچگاه بنا به خواست موکل، یا به منظور جلب منافع بیشتر، بر خلاف شرافت و درستکاری رفتار نکند.
-۳۰ در تنظیم اسناد و قراردادها، ضمن رعایت موازین حقوقی، خواست همه طرفها را به روشنی منعکس نماید.
-۳۱ در ازای معرفی موکل، وجهی به افراد نپردازد و بابت چنین اقدامی وجه یا مالی از همکاران دریافت نکند.
-۳۲ از هر گونه تبلیغ به شیوه مرسوم تجاری برای جلب موکل خودداری کند.
-۳۳ برای بهروز نگهداشتن دانش حقوقی و تخصص خود و انجام مطالعات تطبیقی و آگاهی از روشهای دفاعی نوین بکوشد.
-۳۴ برای مطامع خود و گرفتن وکالت، مشکل مراجعه کننده را بر خلاف واقع، پیچیده یا مخاطره آمیز نشان ندهد و به داشتن اعتبار یا نفوذ نزد مراجع قضایی یا اداری تظاهر نکند.
-۳۵ در پذیرش پرونده ها توانایی حرفه ای، تخصص و تجربیات خود را در نظر بگیرد.
-۳۶ در بیان توانایی و صلاحیت علمی و عملی خود نسبت به موضوع وکالت و برآورد هزینه های دادرسی و همچنین احتمال پیشرفت دعوا صادق باشد.
