به نام خداوند بخشنده مهربان
ادامه بخش های قبلی در خصوص شناخت امام زمان علیه السلام که به دو طریق است. یکی از طریق نام و نسب و دیگری از طریق صفات و خصوصیات حضرت، که مختصری درباره نام و نسبشان عرض شد.
و اما مختصری درباره خصوصیات و صفات حضرت مطالبی از احادیث و روایات عرض خواهیم کرد که نشان از مقام والا و منحصر بفرد حضرت دارد.
چند نمونه از خصایص و ویژگی های حضرت مهدی (عج)
سوال
حضرت مهدی (عج) دارای چه خصایص و ویژگی هایی است که او را متمایز و برتر می کند؟ آیا این خصوصیات، منحصر در آن حضرت است یا دیگر اولیا و پیامبران نیز در آنها با او مشترک هستند؟!
پاسخ
براساس منابع معتبر روایی و تاریخ، امام مهدی (عج) خصوصیات و خصالی برجسته و والایی دارد که در بعضی از آنها منحصر به فرد و بی همتا است و یا جامع همه ویژگی ها و خصایص است که دیگر اولیاء و انبیاء دارنده بعضی از آنها بودند.
۱-دانشمندترین و حکیم ترین مردم
رسول خدا صلّی ا… علیه و آله فرموده است:
«انّ الله اختار من الایام الجمعه و من اللیالی القدر و من الشهور رمضان و اختارنی نبیا و اختار علیا لی وصیا و ولیا و اختار من علی الحسن و الحسین علیه السّلام حجّة الله علی العالمین تاسعهم اعلمهم و احکمهم».
ترجمه:«خداوند متعال از روزها، روز جمعه و از شب ها، شب قدر و از ماه ها، ماه رمضان را برگزید. مرا نیز پیامبر برگزید و علی(ع) را برای من جانشین و ولی انتخاب کرد. از علی(ع) نیز حسن(ع) و حسین(ع) را حجت برای جهانیان برگزید که نهمین فرزند حسین (مهدی علیه السلام)، دانشمندترین و حکیم ترین آنان است».
منبع:
بحار الانوار، ج ۴۶، ص ۳۷۲، ج ۱۴؛ کمال الدین، ص ۲۸۱، ج ۳۲٫
۲– مورد عنایت مخصوص الهی
امام باقر علیه السّلام فرمود: «القائم منّا منصور بالرعب مؤید بالنصر تطوی له الارض. . . »؛
ترجمه:«قائم ما با «رعب» یاری شده و به نصرت الهی تأیید میشود. زمین برای او رام می گردد و. . . ».
با رعب یاری شده یعنی ترس اورا خدا در دل دشمنانش می اندازد
منبع:بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۹۱؛ منتخب الاثر، ص ۳۶۰٫
امام باقر علیه السّلام نیز فرموده است: «هرگاه قائم آل محمد صلّی ا… علیه و آله ظهور کند، خداوند او را با فرشتگان نشان دار (بالملائکة المسوّمین) و مقرّب یاری میکند، جبرئیل، پیشاپیش او و میکائیل از طرف راست و اسرافیل از طرف چپ او حرکت می کنند. بهت و رعب و وحشت به فاصله یک ماه راه از جلو، عقب، چپ و راست او حرکت میکند (یعنی شعاع هیبت آن حضرت، تا مساحت یک ماه راه را زیر پوشش میگیرد) و فرشتگان مقرّب خدا، خدمت گزاران او هستند. همراه او، شمشیری برکشیده و برهنه است. خداوند متعال، روم، دیلم، هند، کابل و خزر را برای او فتح میکند»].
منبع:[الغیبة النعمانى، ص ۲۳۴، ج ۲۲؛ بشارة الاسلام، ص ۱۱۸٫]
۳– عصاره و شبیه پیامبران
امام زین العابدین علیه السّلام فرموده است: «در قائم ما(مهدی علیه السلام) سنّت هایی از پیامبران وجود دارد: سنّتی از پدرمان آدم علیه السّلام، سنّتی از نوح،..سنتی از موسی، سنّتی از عیسی، سنتی از ایوب و سنتی از حضرت محمد صلّی ا… علیه و آله.
اما از آدم و نوح، «طول عمر»…و اما از موسی «خوف و غیبت» و اما از عیسی «اختلاف مردم درباره او» و اما از ایوب «فرج پس از گرفتاری» و اما از محمد صلّی ا… علیه و آله «خروج با شمشیر و… ».
منبع:[کمال الدین، ج ۱، ص ۲۲۱، باب ۳۱، ح ۳٫]
۴– دارای عمری طولانی
امام سجاد علیه السّلام درباره آن حضرت فرموده است: «فی القائم سنّة من نوح و هو طول العمر»؛«در قائم سنتی از نوح است و آن طول عمر (او) است».
منبع:[کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۲۲، ح]
۵-. مورد احترام و محبوب امامان و اولیاء
مهدی موعود، برگزیده ممتاز الهی و محبوب دل صالحان، اوصیاء و انبیاء به خصوص امامان پیش از خود و مورد احترام و توجه خاص آنان بوده است.حضرت صادق علیه السّلام میفرماید:
«لو ادرکته لخدمته ایام حیاتی»؛«اگر دوران او را درک می کردم، همه زندگی ام را در خدمت به او می گذراندم».
منبع:*[الغیبة النعمانى،
ص ۲۴۵، ج ۲۶٫]
و اینکه پیشوای هشتم امام رضا علیه السلام وقتی نام عزیز او (قائم) را شنید، برخاست و بر روی پای مبارکش ایستاد و سر نازنین را به سوی زمین خم کرد. پس کف دست راست خود را بر سر نهاد و فرمود: «اللهم عجّل فرجه و سهّل مخرجه»؛«خداوندا بر فرجش شتاب کن و راه ظهور و قیامش را آسان گردان». و این نشان از مقام والای مهدی علیه السلام دارد.
منبع:[منتهى الآمال، ج ۲، ص ۳۳۳؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۳۰٫]
محدّث جزایری نیز نقل کرده است که روزی در مجلس حضرت صادق علیه السّلام اسم مبارک آن جناب برده شد، پس حضرت برای تعظیم و احترام او برخاست.
منبع:[نجم الثاقب، ص ۴۴۴٫]
۶– مقتدای عیسی علیه السّلام
یکی از ویژگی های برجسته امام مهدی (عج) تبعیت و همراهی برخی از اولیاء و برگزیدگان الهی از جمله
حضرت عیسی و خضر علیهم السّلام با اوست. بعد از قیام جهانی آن حضرت، عیسی علیه السّلام نیز ظهور میکند و در پشت سر امام علیه السّلام قرار می گیرد. به رهبری اش گردن می نهد و حتی همراه با او نماز می خواند.
رسول خدا صلّی ا… علیه و آله فرموده اند:
«امام،(مهدی علیه السلام) با حضرت عیسی علیه السّلام دور هم می آیند؛ پس هنگام نماز فرامیرسد. حضرت مهدی (عج) به عیسی علیه السّلام میگوید: نه، شما برای امامت نماز، شایسته ترید. آن گاه عیسی علیه السّلام، به آن حضرت اقتدا کرده، نماز را پشت سر او می خواند».
منبع:[تذکرة الخواص، ج ۲، ص ۳۲۵؛ منتخب الاثر، ص ۳۱۷٫]
در روایت دیگری نیز از پیامبر صلّی ا… علیه و آله آمده است «بهشت مشتاق چهار نفر از خاندان من است که خدا آنان را دوست دارد و مرا به دوستی آنان فرمان داده است؛ علی، حسن، حسین و مهدی؛ که حضرت عیسی پشت سر او نماز می خواند».
منبع:[اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۰۳٫]
۷– زیباترین موجود بهشت
براساس روایات معتبر، حضرت مهدی (عج)، هم در دنیا و هم در بهشت، از جمال و کمال بی نظیری برخوردار است. پیامبر اکرم صلّی ا… علیه و آله درباره آن حضرت می فرماید: «المهدی طاووس اهل الجنّة»؛«مهدی طاووس اهل بهشت است».
منبع:[کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۸۱٫]
این تعبیر جالب درباره هیچ پیامبر یا امامی وارد نشده است و اختصاص به حضرت ولی عصر (عج) دارد. این رمز، نهایت زیبایی و جمال آسمانی و فوق العاده او دارد؛ به طوری که در میان بهشتیان، ممتاز و شاخص است و خلاصه اینکه زیباترین موجود بهشتی و دیدنی ترین تمام اهل بهشت است.
منبع:[شمس ولایت، ص ۸۱٫]
۸– میراث دار پیامبران
براساس روایات، تمام معجزات و ودایع انبیاء و اوصیاء، همراه حضرت مهدی (عج) است؛ یعنی، او وارث پیامبران و اوصیاء است(امامان معصوم علیهم السلام) و خداوند معجزات انبیاء را در اختیار ایشان نهاده است. وجود میراث پیامبران در نزد حضرت مهدی (عج)، بیانگر این است آن حضرت، جامع صفات و خصوصیات آنان بوده و دارنده وسایل و لوازم منحصربه فرد ایشان است؛ برای نمونه:
الف. تابوت آدم علیه السّلام: حضرت مهدی آن را از دریاچه طبریه بیرون می آورد؛ به طوری که نه پوسیده و نه متغیر گشته است.[بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۵۱، ح ۹۱۰۴٫]
ب. عصای موسی علیه السّلام: آن را از دریاچه طبریه و در روایتی از غار انتاکیه بیرون می آورد و با آن چنان می کند که موسی با فرعون کرد.
ج. حجر موسی علیه السّلام: سنگی است که آن را از مکه به همراه خواهد داشت و تا کوفه، به هرجا که بزند، چشمه ای از آب ظاهر شود. اصحاب او بنوشند؛ هرکس تشنه باشد، سیراب و هرکه گرسنه باشد، سیر گردد. [همان، ج ۵۲، ص ۲۲۴، ح ۳۷؛ اصول کافى، ج ۱، ص ۲۵۸، ح ۶۱۴٫]
د. پیراهن یوسف علیه السّلام: جبرئیل این پیراهن را هنگامی که حضرت ابراهیم را در آتش افکندند، بر تن او کرد. پس آن را بازوبند ساخت و به بازوی اسحاق بست و اسحاق به یعقوب و یعقوب به یوسف. . . سپس در دست حضرت مهدی خواهد بود.
[الغیبة النعمانى، ص ۳۵۰، ج ۴۲٫]
علاوه بر این، آثار دیگری از پیامبر اکرم صلّی ا… علیه و آله و حضرت علی علیه السّلام را به همراه دارد؛ چون بیرقی که جبرئیل در روز بدر آورد، عمامه سحاب، زره پیغمبر، انگشتر و عصای آن حضرت، اسب، مصحف و ذو الفقار حضرت علی علیه السّلام، عهدنامه ای از پیغمبر اکرم صلّی ا… علیه و آله و. . . .
امام صادق علیه السّلام در تأیید میراث بری امام زمان (عج) از پیامبر اسلام می فرماید: «تراث رسول خدا، به امام قائم می رسد»؛ یکی از یاران پرسید: تراث چیست؟ فرمود: «شمشیر، زره، عمّامه، لباس برد، شلاق، اسب، زین و آلات جنگی رسول خدا».
(بحار الانوار، ج ۵۴، ص ۲۴۲٫}
ادامه دارد…
محب امام زمان(عج) از قم
